مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت در گفتگو با آینده سازان با اشاره به رشد ۱۰ درصدی تولید در سال ۱۴۰۳، افزایش ۴.۵ درصدی صادرات و هدفگذاری ۸۰۰ میلیون دلاری صادرات تا سال ۱۴۰۷ تأکید کرد: صنعت لوازم خانگی کشور در بدترین شرایط اقتصادی نیز چون کوه ایستاده و قلههای افتخار را یکی پس از دیگری فتح میکند.
محمد وصالی با اشاره به تحولات اخیر صنعت لوازم خانگی اظهار کرد: در چند سال اخیر اتفاقات بسیار مثبتی در این صنعت رقم خورده است. تولید لوازم خانگی در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل حدود ۱۰ درصد رشد داشت و به هدف ۲۰ میلیون دستگاه در سال رسیدیم. نیاز کشور حدود ۲۲ تا ۲۳ میلیون دستگاه است که بخش کوچکی از آن از طریق واردات رسمی، مرزنشینی و واردات محدود کالاهای خاص مانند کولر گازی، سشوار و لوازم خانگی کوچک تأمین میشود.
وی افزود: خوشبختانه با توانمندیهایی که در حوزه تولید داخلی ایجاد شده، کشور نیازی به واردات گسترده ندارد و تولیدکنندگان داخلی قادرند نیاز بازار را تأمین کنند.
تأمین مالی و چالشهای تولید
مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت درباره مشکلات تولیدکنندگان گفت: مهمترین چالش واحدهای تولیدی در حال حاضر تأمین مواد اولیه از بورس کالا است. گاهی قیمت مواد اولیه داخلی از قیمت جهانی بالاتر میرود که این مسئله باید اصلاح شود. طبیعی است وقتی مواد اولیه با قیمت بالا تهیه میشود، قیمت تمامشده محصول هم افزایش مییابد و رقابت دشوار میشود.
وصالی با بیان اینکه چالش بعدی تأمین انرژی است، افزود: قطعی برق و گاز، مخصوصاً در فصل زمستان، تأثیر مستقیمی بر روند تولید دارد. همچنین نقدینگی واحدها در پایینترین سطح قرار دارد و رکود بازار نیز فشار مضاعفی ایجاد کرده است. با این حال، اخیراً برنامههایی برای بهبود شرایط از جمله تأمین مالی از طریق ابزارهایی چون رفاهکارت متصل به اوراق گام در دستور کار قرار گرفته است.
نقش بانک مرکزی و تخصیص ارز
مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت با اشاره به اهمیت تأمین ارز برای واردات مواد اولیه بیان کرد: در حال حاضر در حال پیگیری تخصیص منابع ارزی از سوی بانک مرکزی هستیم تا بتوانیم با جبران عقبماندگی ابتدای سال، به سطح تولید سال گذشته بازگردیم. امیدواریم این روند بهزودی تسریع شود تا شاهد رونق دوباره تولید باشیم.
رشد صادرات و برنامههای آتی
وصالی درخصوص وضعیت صادرات گفت: علیرغم تمام محدودیتها، صادرات صنعت لوازم خانگی در سال جاری حدود ۴.۵ درصد رشد داشته است. این رشد بیشتر در حوزه کولرهای آبی، لوازم خانگی کوچک و ظروف آشپزخانه مانند چینی و کریستال بوده است.
وی افزود: هدفگذاری ما تا سال ۱۴۰۷ دستیابی به ۸۰۰ میلیون دلار صادرات است. کشورهای هدف ما شامل افغانستان، پاکستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و بهویژه کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا هستند. در حوزه لوازم بزرگ مانند یخچال و ماشین لباسشویی نیز شاهد پیشرفت صادراتی بودهایم.
موانع صادرات از نگاه وزارت صمت
مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت درباره موانع صادراتی تصریح کرد: بخش عمدهای از موانع صادرات مربوط به بروکراسیهای زائد اداری است. لازم است دستگاههای اجرایی فرآیندها را تسهیل کنند. همچنین تولید در مقیاس اقتصادی یکی از الزامات مهم ارتقای رقابتپذیری است. ما باید به سمت تجمیع تقاضا و همافزایی میان واحدهای کوچک حرکت کنیم تا قدرت برندینگ و حضور در بازارهای هدف افزایش یابد.
وصالی تأکید کرد: تشکیل کارگروه ملی صنعت لوازم خانگی با ابتکار معاونت صنایع عمومی وزارت صمت و با مشارکت انجمنهای تخصصی و فعالان این حوزه گامی مهم در جهت بررسی همهجانبه مسائل از منظر تولید، مصرف، خدمات، کیفیت و صادرات است.
کنترل قاچاق و ساماندهی واردات مرزنشینی
وی درباره وضعیت قاچاق گفت: برآورد ما این است که حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از نیاز بازار از طریق قاچاق تأمین میشود. البته ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز آمار رسمی را اعلام میکند.
مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت ادامه داد: آییننامه واردات مرزنشینی و تهلنجی حدود یک سال است که اجرا میشود. برخی ایرادات آن در حال اصلاح است تا واردات غیررسمی به سمت واردات رسمی هدایت شود. همچنین فهرست کالاهای مشمول این آییننامه در حال بازنگری است تا ضمن حمایت از تولید، معیشت مرزنشینان نیز حفظ شود.
وصالی درباره همکاری دستگاهها گفت: همکاری وزارت صمت، گمرک و نیروی انتظامی در حوزه مبارزه با کالای قاچاق بسیار مؤثر بوده است. اجرای تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ایجاد شناسه کالا و رهگیری محصولات موجب وحدت رویه میان نهادهای نظارتی شده است. اکنون وقتی کالایی غیررسمی شناسایی میشود، همه دستگاهها با ادبیات مشترک آن را تشخیص میدهند و برخورد میکنند.
وی افزود: در برنامه هفتم توسعه، رشد ۸ درصدی تولید و ۲۳ درصدی صادرات صنعت لوازم خانگی هدفگذاری شده است. اولویت اصلی ما افزایش صادرات و تبدیل ایران به هاب منطقهای تولید و صادرات قطعات لوازم خانگی است. این صنعت ظرفیت دارد تا در تراز مثبت تجاری کشور نقشآفرینی کند و نیاز دو میلیارد دلاری این بخش را از محل صادرات خودش تأمین کند.
چشمانداز پنجساله صنعت لوازم خانگی
مدیرکل دفتر تخصصی صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت درباره آینده صنعت بیان کرد: صنعت لوازم خانگی ایران در چند سال گذشته توانایی خود را به اثبات رسانده است. مردم کشورمان نیز با حمایت از کالای ایرانی، به رشد این صنعت کمک کردند. سرمایهگذاریهای بزرگی انجام شده، ماشینآلات نوسازی شده و واحدهای تولیدی در مسیر ارتقای کیفیت و توسعه صادرات حرکت میکنند.
وصالی در پایان افزود: اگر بخواهم در یک جمله وضعیت فعلی صنعت لوازم خانگی را توصیف کنم، باید بگویم: این صنعت چون کوه ایستاده است؛ در بدترین شرایط کشور، قلههای افتخار را فتح کرده و با تکیه بر توان داخلی و حمایت مردمی، به یکی از صنایع افتخارآفرین کشور تبدیل شده است.
