رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه عملکرد صادرات غیرنفتی در سال گذشته با ثبت رکورد حدود ۵۸ میلیارد دلار درخشان بود،گفت: با وجود افت قابل توجه صادرات در ماه‌های ابتدایی سال جاری، موفق شدیم این عقب‌ماندگی را جبران کنیم.
دهقان دهنوی در نشست خبری بیست و نهمین دوره روز ملی صادرات اظهار داشت: سال گذشته که اولین سال استقرار دولت چهاردهم بود، سال درخشانی در حوزه عملکرد صادرات محسوب می‌شود. خوشبختانه موفق شدیم صادرات غیرنفتی را به رقم ۵۷.۸ میلیارد دلار، یعنی نزدیک به ۵۸ میلیارد دلار برسانیم که این عدد در تاریخ کشور بی‌سابقه بود و برای اولین بار در حوزه صادرات غیرنفتی، چنین رشدی محقق شد.
وی افزود: امسال از شروع سال وضعیت مناسبی نداشتیم و افت قابل توجهی در حوزه صادرات را تجربه کردیم. اتفاقاتی نظیر جنگ ۱۲ روزه، حادثه انفجار در بندر شهید رجایی و همچنین کمبود انرژی، آسیب زیادی به صنایع ما وارد کرد و ما را از تجدید این رکورد عقب انداخت.
دهقان دهنوی تصریح کرد: خوشبختانه طی شش ماه، موفق شدیم عقب‌ماندگی را در حوزه صادرات غیرنفتی جبران کنیم. در حالی که در ماه‌های ابتدایی سال تا ۱۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل عقب بودیم، در پایان شش ماهه ۱۴۰۴ به رکورد مدت مشابه سال گذشته رسیدیم.
رئیس سازمان توسعه تجارت در تشریح آمار گفت: در شش ماهه اول سال ۱۴۰۳، ارزش کل صادرات غیرنفتی ما ۲۵ میلیارد و ۹۲۲ میلیون دلار بود که در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۴ این رقم به ۲۵ میلیارد و ۹۴۴ میلیون دلار رسید. این عدد نشان می‌دهد که حتی رقم بسیار کوچکی نیز بیشتر از سال گذشته صادرات انجام شده است.
وی ادامه داد: البته این برابری از لحاظ ارزشی است و از لحاظ وزنی، صادرات ۶ درصد بیشتر شده است. این موضوع به نوعی نشان‌دهنده این است که به دلیل مواجهه با مشکل کمبود انرژی، ناچار هستیم برخی از حلقه‌های تولید و فرآیندهایی که تکنولوژی و سرمایه‌گذاری آن در کشور انجام شده را متوقف کرده و یک حلقه قبل‌تر، کالا را صادر کنیم که این به معنای حرکت به سمت صادرات کالا با ارزش افزوده کمتر است.
کاهش ۱۵ درصدی واردات و بهبود تراز تجاری
دهقان دهنوی در بخش دیگری از سخنان خود به آمار واردات اشاره کرد و گفت: در حوزه واردات، افت ارزش زیاد بوده است. در شش ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۳، ارزش واردات ۳۳ میلیارد و ۶۳ میلیون دلار بود، اما در شش ماهه سال ۱۴۰۴ با ۱۵ درصد کاهش در ارزش، این رقم به ۲۸ میلیارد و ۳۶۷ میلیون دلار رسید.
وی خاطرنشان کرد: البته بخشی از این کاهش، ناشی از کنترل واردات در حوزه‌های غیرضروری بوده است، اما بخشی از آن نیز می‌تواند بر تولید ما تأثیرگذار باشد؛ چرا که ۸۵ درصد واردات کشور را مواد اولیه و کالاهای سرمایه‌ای تشکیل می‌دهند و بنابراین، کاهش واردات لزوماً پدیده مطلوبی نیست.
رئیس سازمان توسعه تجارت در پایان اعلام کرد: مجموعاً حجم تجارت کشور در شش ماهه نخست سال جاری به ۵۴ میلیارد و ۳۱۱ میلیون دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹ درصد کاهش دارد. با این حال، تراز تجاری به دلیل کاهش بیشتر در واردات، بهبود قابل توجهی پیدا کرده است؛ به نحوی که تراز تجاری منفی ۷.۵ میلیارد دلاری در شش ماهه اول سال گذشته، در مدت مشابه امسال با ۶۸ درصد بهبود، به منفی ۲.۴ میلیارد دلار کاهش یافته است.
جهش ۵۰ درصدی صادرات خدمات فنی و مهندسی
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به هدف‌گذاری رشد سالانه ۲۳ درصدی صادرات در برنامه هفتم توسعه، این رقم را عددی بسیار بزرگ و نیازمند تلاش گسترده دانست و از رشد چشمگیر صادرات خدمات در شش ماهه نخست سال جاری خبر داد.
مهدی دهقان دهنوی در ادامه نشست خبری بیست و نهمین دوره روز ملی صادرات اظهار داشت: تلاش بر این است که عملکرد بهتری رقم بخورد و روند صادراتی سال گذشته و حتی فراتر از آن ادامه یابد. در برنامه پنج‌ساله هفتم کشور، رشد سالانه ۲۳ درصدی برای صادرات پیش‌بینی شده که عدد بسیار بزرگی است و تحقق آن مستلزم کار و تلاش بسیار زیادی است.
وی افزود: تلاش می‌شود تا با اجرای اقدامات گسترده، به رشدهای هدف‌گذاری‌شده در برنامه دست یابیم. البته محدودیت‌های داخلی و خارجی تا حدودی مانع تحقق اهداف است، اما ما مطمئن هستیم که با پیگیری‌ها، تلاش‌ها، برنامه‌های موجود و همچنین پویایی و نشاطی که علی‌رغم همه مشکلات در بخش خصوصی وجود دارد، این مسیر را پیش خواهیم برد.
برگزاری “یک هفته با صادرات” برای اولین بار
دهقان دهنوی با اشاره به فرارسیدن روز ملی صادرات گفت: روز ملی صادرات برنامه‌ای است که هر سال بهانه‌ای می‌شود تا با تقدیر از صادرکنندگان نمونه، ممتاز و مدال‌آور، بر اهمیت صادرات در رشد اقتصادی، توسعه اشتغال و شکوفایی اقتصاد کشور بیش از پیش تاکید و فرهنگ صادراتی را ترویج کنیم.
رئیس سازمان توسعه تجارت تصریح کرد: امسال نیز برنامه‌ریزی‌ها از چند ماه قبل آغاز شده و فرآیند انتخاب صادرکنندگان نمونه شامل فراخوان، ثبت‌نام و ارزیابی به طور کامل انجام شده است که اسامی این عزیزان در روز ملی صادرات اعلام و از ایشان تقدیر به عمل خواهد آمد.
وی از یک ابتکار جدید در سال جاری خبر داد و افزود: امسال در کنار برگزاری مراسم روز ملی صادرات، ابتکار جدیدی تحت عنوان “یک هفته با صادرات” طراحی شده است. در این هفته، موضوعات مختلف و متنوع مرتبط با صادرات در قالب برگزاری نشست‌ها، پنل‌ها و سخنرانی‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به عنوان مثال، روز اول این هفته به استفاده از ظرفیت‌های مجلس شورای اسلامی و حوزه قانون‌گذاری برای توسعه صادرات اختصاص دارد و روز دوم با عنوان “صادرات خدمات” نام‌گذاری شده است.
آمار امیدوارکننده از رشد صادرات خدمات
دهقان دهنوی حوزه خدمات را دارای ظرفیت‌های بسیار بالا با کمترین نیاز به سرمایه‌گذاری توصیف کرد و اظهار داشت: آماری که پیش‌تر در خصوص عملکرد صادرات ارائه شد، مربوط به صادرات کالا بود. خوشبختانه در حوزه صادرات خدمات، امسال شاهد اتفاقات بسیار خوبی بوده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: آماری که از طریق کمیته‌های ماده ۱۹ (خدمات فنی و مهندسی) و ماده ۵ (فناوری اطلاعات، مشاوره، بازاریابی و…) در سازمان توسعه تجارت ثبت می‌شود، حاکی از رشد قابل توجه است. البته آمار کلی مطمئناً بیش از این ارقام است، زیرا برخی صادرکنندگان خدمات ممکن است نیازی به حمایت‌های سازمان نداشته و پرونده‌ای تشکیل ندهند.
رئیس سازمان توسعه تجارت در تشریح آمار این بخش گفت: در شش ماهه نخست سال جاری، صادرات خدمات فنی و مهندسی با ۵۰ درصد رشد، از ۶۰۰ میلیون دلار در مدت مشابه سال قبل به ۹۰۰ میلیون دلار رسیده است. همچنین در حوزه سایر خدمات شامل فناوری اطلاعات، مشاوره بین‌الملل، بازاریابی و موارد مشابه، ارزش صادرات از ۸۸۵ میلیون دلار به یک میلیارد و ۲۶۰ میلیون دلار افزایش یافته است که این آمار، رشدی امیدوارکننده را در این حوزه نشان می‌دهد.
وی در پایان افزود: البته در حوزه گردشگری، به دلیل مسائلی که پیش آمد و کاهش ورود گردشگر، شاهد افت درآمدهای برآوردی هستیم.
