نمایشگاه بینالمللی لوازم خانگی که از پنجم دی ماه در سایه کرونا و بیمهری برخی برندها آغاز شد، در هفتهای که گذشت به کار خود پایان داد. آنچه مشهود بود فرصتسازی تولید کنندگان برندهای ایرانی و شرکتهای ایرانی در غیاب خارجیها در شرایط تحریم بود. این شرکتها با عرضه محصولات جدید و با فناوریهای روز تلاش میکنند که از گردونه رقابتهای جهانی عقب نمانند؛ اما موانعی بر سر راه این برندهاست که موجب میشود آنها در میان صاحبان نام قرار نگیرند.
ناگفتههایی که تولید کنندگان برندهای ایرانی گفته شدند
اندکی گشت و گذار در سالنهای مختلف نمایشگاه بینالمللی لوازم خانگی کافی بود تا علاقهمند شوم زیر سقف سالن ۳۸ روی صندلیهای تعبیهشده در غرفهها، پای درد دل بسیاری از تولیدکنندگان بنشینم. «کمبود مواد اولیه»، «تخصیص نیافتن ارز مورد نیاز واحدها از سوی بانک مرکزی»، «ارقام بالای دریافتی گمرک برای واردات مواد خام و اولیه از جمله ای.بی.اس، ورق خودرنگ یخچال فریزر خانگی و کمپرسور و موارد دیگر تنها بخشی از انبوه گلایههایی بود که خاک بازار خوردگان این صنعت به زبان آوردند.
به گفته برخی فعالان این صنعت، بالا بودن تعرفه گمرکی اجناس سبب شده تا قیمت دلاری تمام شده کالای ایرانی قابل قیاس با رقبای خارجی همچون چین و ترکیه نباشد و نتوانند در بازارهای منطقه با این کالاها رقابت کنند.
به گفته این فعالان، تحریمها مشکل دیگری در دو سال گذشته بوده که دشواریهای عدیدهای بهویژه در موضوع نقل و انتقال پول، همچنین همراه نشدن شرکتهای بزرگ و مطرح جهانی با ایرانیها به وجود آورد و هزینههای زیادی بر شرکتها تحمیل کرد.
[su_image_carousel source=”media: 3260″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]
چرا ایران در صادرات لوازم خانگی موفق نبوده است؟
حضور انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی زینتبخش این نمایشگاه بود. رئیس این انجمن زمانی که در مقابل دوربین ما قرار گرفت این گونه روی سخن را آغاز کرد که «کرونا نمایشگاه امسال را تحت تاثیر قرار داده است.»
علیرضا دانیالی در گفتگو با «تصلا» میگوید: «نمایشگاه تقریبا با ۵۰ درصد ظرفیت برگزار شد و هر شرکتی با توجه به سیاست های خودش انتخاب کرد که در این دوره از نمایشگاه حضور یابد یا خیر؛ ولی آن برندهایی که در نمایشگاه شرکت کردند، راضی بودند و نمایشگاه با توجه به جمیع جهات و مشکل کرونا توانست رضایت بازدیدکنندگان تخصصی را جلب کند.»
منتظر ارزانی لوازم خانگی نباشید
ئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی در پاسخ به این سوال که «با توجه به اینکه قیمت ارز در ماههای اخیر کاهش یافته است آیا لوازم خانگی ارزان میشود، گفت: «بعید است لوازم خانگی ارزان شود.»
دانیالی افزود: «بررسی ما نشان میدهد منابع ارزی کشور به وفور نیست. هرچند آینده صنایع بستگی به سیاستهای پولی دولت دارد که آیا میتواند مشکل را حل و تحریمها را سهلتر کند که بتوان صادرات و واردات روانتر داشت.»
وی افزود: «بعید است قیمت لوازم خانگی ارزان شود زیرا منابع ارزی به وفور نیست و تراز ارزی هم خیلی مثبت نیست و بعید است که قیمت ارز و به تبع لوازم خانگی پایینتر بیاید.»
چرا لوازم خانگی ایران همتراز خارجیها نیست؟
«کرونا محدودیتهای زیادی ایجاد کرده و هزینههای تولید را بسیار بالا برده و وضعیت بازارها را دچار رکود کرده است، برخی کسب و کارها بسیار متضرر و برخی مثل هتلها متوقف شدند.» این تنها برگی از انبوه مشکلاتی است که دانیالی معتقد است تولید کنندگان برندهای ایرانی لوازم خانگی در این یک سال بر دوش کشیدهاند.
وی ادامه میدهد: «تمام این مشکلات روی اقتصاد ملی اثر گذاشته و امیدواریم سریعتر حل شود. ما چند مشکل اساسی داریم که باید آن را حل کنیم. اول مشکل سیاسی است یعنی رفع تحریمها، سهولت داد و ستد، سهولت انتقال ارز و بحث ویزا و حالا کرونا هم مزید بر علت شده است. این مشکلات باید برداشته شود تا تکنولوژی بیاید و واردات و صادرات تسهیل شود.»
حلقه تنگ کشورهای واردکننده لوازم خانگی ایرانی
وی گفت: «بحث اصلی این است که باید قدرت رقابتپذیریمان را بهتر کنیم. تا این موارد را حل نکنیم، بقیه مسائل حل بشو نیست. در حال حاضر تولید کنندگان برندهای ایرانی خیلی خوب کار میکنند و جای برندهایی که از ایران رفتهاند را پر کردهاند و تقریبا خلأیی در بازار نیست و آماده صادرات هم آماده هستند؛ ولی باید شاخصهای کلی اقتصاد را بهبود ببخشیم. در شاخص سهولت کسب و کار در میان ۱۷۸ کشور، رتبه ۱۲۹ داریم. شاخص رقابتپذیریمان در میان ۱۴۰ کشور ۹۹ است. تا این موارد حل نشود، بازار صادراتی لوازم خانگی ایرانی محدود خواهد بود.»
نیاز صنعت لوازم خانگی به ماشینآلات بهروز و خارجی
وی در پایان گفت: «در بازار لوازم خانگی محصولات هایلوکس، لوکس، معمولی و سطح پایین وجود دارد. تولید کنندگان برندهای ایرانی لوازم خانگی جز محصولات هایلوکس، در بقیه موارد میتوانند پاسخگوی بازار باشند. صنعت لوازم خانگی ایرانی نیاز به دانش فنی، تکنولوژی، سهولت واردات مواد و ماشینآلات دارد. بنابراین لازم است دولت و حاکمیت در این مواد یاری رسان فعالان این صنعت باشند. در حالی که لوازم خانگی سالیانه حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار صادرات دارد این پتانسیل در تولیدکنندگان این صنعت هست که این رقم افزایش یابد.»