در کشورهای پیشرفته مجازات تنها برای قاچاقچی نیست

[su_image_carousel source=”media: 2000″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]

دبیر کمیسیون اقتصاد کلان، بازرگانی و نظام اداری مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: در کشورهای پیشرفته مجازات تنها برای قاچاقچی نیست، بلکه مصرف‌کننده کالای قاچاق نیز مؤاخذه می‌شود.

به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، همزمان با ایام گرامی‌داشت دفاع مقدس دومین جلسه از مجموعه سخنرانی‌های علمی پایگاه مقاومت بسیج غدیر ستاد با موضوع نقش مبارزه با قاچاق کالا و ارز در تحقق اقتصاد مقاومتی در سالن جلسات شهید حاج قاسم سلیمانی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار شد.

در این جلسه دکتر داوود دانش‌جعفری عضو حقیقی و دبیر کمیسیون اقتصاد کلان، بازرگانی و نظام اداری مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع مسؤولان و کارشناسان ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در تعریفی از اقتصاد مقاومتی گفت: اقتصاد مقاومتی مقوله‌ای است که بیشتر به مقاوم کردن اقتصاد در حوزه‌هایی که آسیب پذیرند پرداخته و بنابراین حوزه‌هایی که دچار آسیب نیستند از این مقوله خارج می‌شوند.

دانش‌جعفری در ادامه به موضوع قاچاق کالا و ارز پرداخت و این چنین اظهار داشت: قاچاق در ابعاد مقاومت هر کشوری تأثیر گذاشته و جامعه را متاثر می‌سازد، کارکرد اصلی قاچاق کالا این است که فعالیت‌های مولد و فرصت‌های شغلی را کاهش می‌دهد. باید به خاطر سپرد که عمده‌ترین درآمدهای مردم و دولت‌ها باید از کار باشد اگر فعالیت‌های مولد کاهش پیدا کند اشتغال دچار مشکل می‌شود و این مسئله اقتصادی به یک مسئله اجتماعی ختم خواهد شد.

وی گفت: در این زمینه باید با راهبردهای صحیح با این پدیده مقابله کنیم، اگر راهبرد انتخابی جواب نداده باشد بنابراین خود این راهبرد دچار اشکال است. در این زمینه می‌توان از تجارب موفق دنیا استفاده کرد. بسیاری از این سیاست‌گذاری‌ها و راهبردها تجارب نرم است از جمله اصلاح روندها که به وسیله سامانه‌ها انجام می‌شود و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در این زمینه فعالیت‌های خوبی داشته است.

دبیر کمیسیون اقتصاد کلان و بازرگانی در بخش دیگری از سخنان خود پدیده قاچاق کالا در همه‌جای دنیا اعم از کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته وجود دارد چرا که با نادیده گرفتن قوانین مربوط به کالا می‌شود درآمد ایجاد کرد یعنی برای کسی که قاچاق می‌کند درآمد ایجاد می‌نماید. اما در همه کشورهایی که توسعه نامتوازن دارند و از توسعه‌یافتگی عقب مانده‌اند انگیزه برای قاچاق بسیار است. در نتیجه بیکاری نیز افزایش می‌یابد. در هر جا که بیکاری بالای ۳۰ درصد باشد حتما در آن تخم قاچاق کالا کاشته شده و یا می‌شود.

وی ادامه داد: یکی از مقوله‌های مهم در کشور ما سرمایه‌گذاری است. شاید اکنون میزان استهلاک سرمایه‌گذاری‌های قبلی بیش از سرمایه‌گذاری‌های جدید است. وقتی استهلاک پیشی می‌گیرد نشان می‌دهد که اقتصاد در آینده وضعش بدتر می‌شود. کاهش سرمایه‌گذاری در کشور سبب کاهش تولید می‌شود. کاهش تولید باعث کاهش اشتغال و سبب بیکاری است، در واقع قاچاق جایی اتفاق می‌افتد که میل به سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد.

دانش‌جعفری افزود: در اقتصاد گفته می‌شود آنجه باعث شکل‌گیری قاچاق می‌شود، انگیزه است لذا باید کاری کرد که انگیزه‌های قاچاق کاهش یابد. اقدامات زیادی باید انجام داد از جمله این‌که باید نظام مالیاتی را بگونه‌ای تنظیم کرد که خود بخود قاچاق را کاهش دهد؛ آموزش مصرف‌کنندگان و اقدامات فرهنگی راه دیگر کاهش انگیزه است، با تبلیغات صحیح مردم را باید متقاعد کرد که نباید قاچاق کنند. باید با قاچاق سازمان‌یافته مقابله کرد. با اقداماتی مثل وضع قوانین مناسب، همکاری بین بخش خصوصی و دولتی و ایجاد فضای رقابتی می‌توان مانع بزگی برای گسترش قاچاق کالا ایجاد نمود.

این استاد اقتصاد دانشگاه گفت: در کشورهای پیشرفته مجازات تنها برای قاچاقچی نیست، بلکه مصرف‌کننده کالای قاچاق نیز مؤاخذه می‌شود. کالا ممیزی می‌شود و مسیر آن از مبدا یعنی اینکه از کجا آمده، از مجاری رسمی و یا از مجاری غیررسمی؟ با چه وسیله‌ای آمده؟ و… که معمولا از طریق تجهیزات پیشرفته این امر کنترل می‌شود. هر چند در این مورد ریسک فعالیت‌های قاچاق افزایش می‌یابد اما این در سطح خرده‌فروشی است.

وزیر اسبق اقتصاد در دوره‌های گذشته گفت: در اقتصاد بحث علیت وجود دارد، در بررسی‌های انجام شده آمده است: رابطه اقتصاد و قاچاق رابطه دو طرفه است یعنی علت از اقتصاد به سمت قاچاق و از قاچاق به سمت اقتصاد حرکت می‌کند، اما انگیزه در پیشگیری و مقابله با قاچاق کالا اهمیت زیادی دارد.

وی در پاسخ به این سؤال که موتور محرکه انگیزه چیست؟ گفت: سوددهی بالا و ریسک پایین دو محور اصلی هستند که قاچاق و انگیزه آن را افزایش می‌دهند.

دانش‌جعفری در ادامه به تشریح  پدیده آربیتراژ پرداخت و گفت: آربیتراژ همان تفاوت قیمت در دو سوی قیمت است. آربیتراژ از نقطه پایین به بالا حرکت می‌کند و در حقیقت سود افزون‌تری ایجاد می‌نماید و به اصطلاح اقتصاددانان شیب ایجاد می‌کند. در این پدیده قیمت از پایین به بالا حرکت می‌کند و باعث کاهش قیمت و ارزانی کالا در طرف دیگر می‌شود.

وی سپس به مبحث استثنائات تجاری پرداخت و معافیت‌ها را نوعی از این استثنائات دانست و گفت: این‌گونه استثنائات که ضروری به نظر می‌رسند دلایلی قانونی دارند و طبیعتا به نوعی قاچاق کشانده می‌شوند. به عنوان مثال گفته می‌شود ضروریاتی مانند تامین کالاهای اساسی و استراتژیک، تحریم‌ها، تامین معیشت بومیان مرزی، رونق مناطق مرزی و کمک به صادرات باعث ایجاد قانونی این استثنائات هستند.

در ادامه این استاد دانشگاه سیاست‌ها و راهبردهای زیر را برای پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز ارائه داد:

• افزایش هزینه‌های قاچاق
• جلوگیری از قوانین نوسانی و بی‌ثبات
• استفاده از ماموران خوش سابقه گمرکی
• ایجاد ساختاری باثبات در مبارزه با قاچاق (محکم و با ثبات بودن وضعیت استخدامی)
• همکاری با گمرکات
• فرهنگ‌سازی در زمینه اثرات قاچاق
• توجه ویژه به به فرصت‌های شغلی
• کاهش استثنائات تجاری
• تسریع در ایجاد شغل

دانش جعفری در پایان سخنانش به سؤالات متعدد حاضران پاسخ گفت.