گزارش جلسه:
پنجمین جلسه کمیسیون صادرات انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در سال جاری در روز دوشنبه مورخ ۹۸/۰۵/۲۸ با حضور دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عمان در محل انجمن برگزار شد.
در این جلسه خانم آرزو جمالی نظری؛ دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عمان گزارشی از شاخص‌های کلان و قوانین فعالیت‌های اقتصادی در عمان را ارائه داد که اهم مطالب مطروح توسط ایشان به شرح زیر است:
عمان کشوری با پنج میلیون جمعیت است که تنها ۲ میلیون نفر آن عمانی بوده و مابقی را مهاجران تشکیل می‌دهند.
از شهرهای مهم آن شهر مسقط با ۱/۷۰۰/۰۰۰ نفر جمعیت و شهر ثلاله با ۸۰۰/۰۰۰ نفر جمعیت است.
در کل عمان برای زندگی کشوری گران است و کشش بازار قوی داخلی نیز ندارد.
نگاه صرف به بازار عمان جهت فروش و صادرات به این کشور کاملاً اشتباه و محکوم به شکست است، ولی از طریق آن می‌توان پایگاهی مهم و استراتژیک برای دسترسی به سایر بازارهای منطقه از جمله یمن، آفریقای جنوبی، حوزه Ecc و کلاً reexport استفاده کرد.
از جمله کشورهایی که در حال حاضر می‌توان از طریق عمان به آن صادرات مجدد انجام داد کشور ۲۸ میلیون نفری یمن است با بازار بالقوه و بسیار مستعد آن که از طریق مرز ثلاله قابل دسترس است. بازار یمن به دلیل شرایط خاص حاکم بر آن که اجازه ورود کالای ایرانی ندارد و نیز قدرت خرید پایین مردم آن می‌توان مقصد نهایی جذابی برای صادرکنندگان ایرانی از طریق عمان باشد.
بازار دومی که می‌توان به آن اشاره کرد، بازارهای آفریقایی هستند که به علت نبود خطوط حمل و نقل و یا سختی بسیار، امکان ورود به این بازارها با مشکل مواجه شده یا چندان جذابیتی ندارد، ولی از طریق کشور عمان و شهرهای مسقط و ثلاله می‌توان به این بازارها راه پیدا کرد.
اخذ اقامت در عمان توصیه نمی‌شود؛ ولی چنانچه کسانی تمایل دارند اقامت این کشور را اخذ کنند بهترین راه خرید ملک است.
ثبت شرکت در عمان حال حاضر اصلاً توصیه نمی‌شود؛ چرا که بعد از تحریم‌های اعمال شده بانک‌های عمانی برای ایرانیان و شرکت‌های تازه تأسیس حساب بانکی ارزی باز نمی‌کنند و نقل و انتقال پول امکان پذیر نیست و حتی ثبت شرکت برای اخذ اقامت هم توصیه نمی‌شود؛ چرا که هر ۶ ماه یکبار باید گزارش گردش مالی خود را کامل و جامع در اختیار دولت عمان قرار دهید، بهترین راهکار برای شرکت‌هایی که تازه وارد بازار عمان شده‌اند استفاده از شرکت‌های واسط و ثالث است تا ثبت شرکت جدید.
نحوه ثبت شرکت در کشور عمان به دو شیوه ثبت در سرزمین اصلی و منطقه آزاد عمان تقسیم بندی شده است که در منطقه آزاد به‌صورت ۱۰۰ درصد سهام امکان پذیر است و این امر نیز در حال تسری به سرزمین اصلی است، تنها حساب بانکی برای شرکت‌های ایرانی با ریال عمان است، صورت‌های مالی ۳ سال آخر و حداقل گردش مالی ۱۵۰/۰۰۰ ریال عمان که تقریباً معادل ۴۰۰/۰۰۰ دلار (به تاریخ ۹۸/۰۵/۲۸) است نیز لازم و در نهایت به کارگیری ۳۰% نیروی کار عمانی، از شرایط اولیه ثبت شرکت در عمان می‌باشد.
از جمله مناطق مهم و مختلف عمان بندر سوهار است با بازار هدف عمدتاً اروپایی و شمال Ecc که ۵% عوارض ورودی کالا دریافت می‌کند. بندر بعدی ثلاله است که عمده بازارهای هدف آن یمن، آفریقا، آسیای جنوب شرقی و آمریکاست که با توجه به تعرفه‌های ترجیحی صفری که یمن با اکثر کشورهای دنیا دارد بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
بندر بعدی دوقوم است که عمدتاً برای منابع نفت و گاز و پتروشیمی طراحی شده است و در نهایت منطقه آزاد عمان که دارای معافیت مالیاتی ۱۰ تا ۳۰ سال و عوارض ورودی صفر است و برای صادرات مجدد هم تعرفه صفر لحاظ می‌شود با این توضیح که فقط برای ترانزیت کالا استفاده می‌شود و کالا حق ورود به داخل کشور و فروش داخلی ندارد.
مجموعاً ۶۰۰۰ شرکت ایرانی در عمان ثبت شده و فعالیت دارند که بعد از تحریم‌ها تنها ۲۰% از حساب‌های ارزی شرکت‌ها مسدود شده است و مابقی در حال فعالیت هستند.
انواع مجوز برای ثبت شرکت به سه دسته general trading licens که به اختصار (gtl) گفته می‌شود، logestic و industry تقسیم بندی می‌شود.
مجوز برای شرکت gtl تنها مربوط به بخش بازرگانی و تجارت بوده و چون بیم داد و ستد کالاهای تحریمی در این بخش زیاد است نظارت شدید و کمترین اختیار عمل به شرکت داده می‌شود (مناطق آزاد).
مجوز logestic که برای انبار کردن کالا برای صادرات مجدد داده می‌شود عمدتاً در شهر عمان و برای تجارت محصول تولیدی داده می‌شود و چون نوع کالای داد و ستد شده معلوم است، شرکت‌ها از اختیار عمل بیشتری نسبت به (gtl) دارد. به ظاهر حساب ارزی بین المللی نیز در مسقط بانک عمان برای این شرکت‌ها باز می‌شود ولی با محدودیت نقل و انتقال و یا عدم انتقال مالی مواجه خواهد شد و از طرفی هر چند ماه یکبار کلیه اطلاعات خریداران محصول باید به بانک و دولت عمان اظهار گردد.
مجوز (industrial) یا تولیدی که حداقل باید ۳۰% محصول نهایی در خاک عمان تولید شود، از بیشترین اختیار برخوردار خواهد بود و شرکت‌ها علاوه بر تولید، اجازه انبارکردن و تجارت و معامله نیز دارند و دلیل آن نیز به علت مشخص بودن نوع مواد اولیه استفاده شده در محصول نهایی و مشخص بودن نوع محصول نهایی است. برای این شرکت‌ها نیز حساب ارزی در مسقط بانک عمان باز خواهد شد.
راه‌های ارتباطی و حمل و نقل به عمان شامل ۹ خط هوایی و خطوط دریایی بندر خرمشهر، شهید رجایی، باهنر و جاسک است که بار را به‌صورت حمل فله ای، کانتینری و یخچال دار به بنادر سوهار، سویق و شناس عمان با ظرفیت حداکثر ۵ هزار تن جابجا می‌کنند.
چنانچه برای صادرات، گواهی مبدأ کشور عمان باشد میزان تعرفه صفر برای کشورهای حوزه Ecc (۱۶ کشور عربی و آفریقایی)، آمریکا، سنگاپور و ۴ کشور اروپایی (سوئیس، بلژیک، نروژ و لینخشتاین) لحاظ می‌شود.
شرط اخذ گواهی مبدأ صادرات از عمان این است که ۳۰ درصد از ارزش افزوده کالاهای نهایی در خاک عمان تولید شود و بهترین منطقه برای سرمایه‌گذاری تولیدی شهر ثلاله می‌باشد.
سرمایه‌گذاری در شهر سوهار پیشنهاد نمی‌شود؛ چرا که این شهر تا سال ۲۰۴۰ در اختیار هلند قرار دارد و محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های فراوانی برای ایرانیان اعمال می‌کنند.
طبق تفاهم با صندوق ضمانت صادرات و کشور عمان قرار شد که به علت تحریم شدن بانک‌های ایرانی، صندوق ضمانت صادرات ایران به عنوان ضامن و صدور ضمانت نامه برای ایرانیان به بانک‌ها و دولت عمان وارد عمل شود و کار ضمانت را در این کشور انجام دهد که می‌تواند برای شرکت‌های ایرانی در جهت شرکت در مناقصات و یا اخذ ضمانت نامه‌های بانکی برای بانک‌های عمانی بسیار مثمرثمر باشد.
صندوق ضمانت صادرات علاوه بر ضمانت و بیمه کالاهای صادراتی، سرمایه‌گذاری در کشور عمان را ضمانت و بیمه کرده و آرامش خاطری برای سرمایه‌گذاران تولیدی ایجاد کرده است.
در ادامه آقای دکتر محمود استقلال؛ رئیس کمیسیون صادرات انجمن از عدم وجود استاندارد خاص برای صادرات در کشور عمان خبر داد و اینکه عمان در بین کشورهای عرب منطقه با سرانه GDP ۳۶ هزار دلار کمترین سرانه را به خود اختصاص داده است.
وی همچنین عمان را کشوری با ثبات به لحاظ سرمایه‌گذاری معرفی کرد و اینکه تعامل خوبی با ایرانیان و دولت ایران دارد و دلیل آن هم نظر مثبت سلطان قابوس نسبت به ایرانیان است. وی اظهار امیدواری کرد: امید است با تغییر حاکمیت در عمان و تعیین جانشین جدید این دیدگاه همچنان محفوظ بماند.
در این جلسه خانم آرزو جمالی؛ دبیرکل اتاق ایران و عمان و آقایان محمود استقلال؛ رئیس کمیسیون صادرات انجمن صنایع لوازم خانگی، داود جغتائی؛ کارشناس فروش و صادرات شرکت نیکسان صنعت، محمد علی خروجی؛ رئیس صادرات شرکت استیل البرز، سارا تافته؛ حامد فریدی؛ کارشناس صادرات شرکت تکران مبرد (ایستکول)، معصومه هاشمی؛ کارشناس بازرگانی شرکت بوتان، رامین طباطبایی اردکانی؛ نماینده مدیریت شرکت کاندید، کیوان مروت؛ مدیرفروش شرکت توانکار، سهیل عاطفی؛ مدیر تجارت بین الملل شرکت کن و افشین شیخی؛ کارشناس اقتصادی انجمن صنایع لوازم خانگی ایران شرکت داشتند.
