معاهده مشترک جامع همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه که شامل یک مقدمه و ۴۷ ماده است که همه حوزه‌های مناسبات دوجانبه را در برمی‌گیرد از سوی مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری فدراسیون روسیه در کاخ کرملین در مسکو به امضا رسید.
به گزارش اهام ایران، این سند اوایل تابستان سال جاری به تایید دو کشور رسیده بود و طرفین منتظر زمان مناسب برای امضا توسط دو رئیس‌جمهور بودند. آن‌طور که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده؛ ایران و روسیه طی سه دهه همکاری خود را در همه حوزه‌ها گسترش دادند و با توجه به مقتضیات زمانی و سطح و گستره روابط نیاز بود که سند قبلی را روز‌آمد کنیم. این سندی دوجانبه و برای تقویت مناسبات و روابط دوجانبه بین ایران و روسیه است.گفته می‌شود که این معاهده، اگرچه تمامی جنبه‌های همکاری دو کشور را پوشش می‌دهد، اما بر سه حوزه اقتصادی، علمی و فناوری و همکاری در حوزه فرهنگ و گردشگری توجه ویژه‌ای دارد. معاهده مشترک جامع ایران و روسیه پس از امضا توسط روسای جمهور دو کشور برای اجرایی شدن باید به تصویب مجالس دو کشور برسد.
آن‌گونه که سفیر ایران در مسکو اعلام کرده، این سند، محرمانه نیست و در زمان مناسب که دولت، آن را در قالب لایحه به مجلس تقدیم کند، متن آن دیگر از کسی پوشیده نخواهد ماند.احمد بخشایش، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلسبا اشاره به امضای معاهده مشترک جامع ایران و روسیه، گفت: از متن توافق‌نامه اطلاع چندانی ندارم و آن‌طور که رسانه‌ها اعلام کردند شامل یک مقدمه و ۴۷ بند است که توافقات کلی در زمینه‌های دفاعی، بهداشتی، تجاری و امنیتی است. در حال حاضر امضای توافق ایران و روسیه، زمان خوبی برای جمهوری اسلامی است.
او ادامه داد: با توجه به اینکه جو روانی در جامعه وجود داشت که ترامپ آمده و فشار حداکثری بر ایران وارد می‌کند، امضای این توافق‌نامه از لحاظ روانی برای مردم ایران دلگرمی به وجود می‌آورد که ایران مخصوصا بعد از فرار بشار اسد به روسیه منزوی و تنها نیست. اما اینکه این توافق‌نامه چقدر بر زندگی و معیشت مردم تاثیرگذار است را نمی‌دانم و به نظر نمی‌رسد تاثیر آن‌چنانی داشته باشد. چراکه تمایل کلی مردم ایران بیشتر به سمت غرب است. این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یادآور شد: زمانی‌که برجام امضا شد تاثیری روی قیمت دلار و حرکت‌ها و رفت‌وآمدهای رهبران غربی داشت. توافقی که ما با چین داشتیم یا حضور ایران در شانگهای و بریکس روی زندگی مردم تاثیر آن‌چنانی نداشت، اما از لحاظ کلی این توافقات به نفع کشور است. البته زمانی این توافق پایدار می‌ماند که ما بتوانیم با غرب هم به چنین توافق‌هایی دست پیدا کنیم.
بخشایش تاکید کرد: مادامی که ما با غرب به توافق نرسیدیم روسیه و چین این موضوع را مانند ابزاری بر سر ما می‌زنند. مانند قصه جزایر سه‌گانه که گفتند در دعوای میان ایران و امارات به دادگاه لاهه مراجعه کنید. در صورتی‌که اینها می‌دانستند این سه جزیره متعلق به ایران است. اما اگر ایران بتواند با غرب نیز چنین توافق‌هایی را انجام دهد توازن کلی برای ایران به وجود می‌آید. از سوی دیگر باید این نکته را هم در نظر گرفت که توافقی که با روسیه و قبل از آن با چین انجام گرفت به نحوی اغوا‌کننده و تهییج‌کننده برای غرب است. بر این اساس غربی‌ها اگر فکر می‌کنند بیشتر ایران را تحت فشار قرار دهند ایران در این شرایط به سمت آنها برمی‌گردد، باید بدانند که ایران به سمت شرق می‌رود. بنابراین بهتر است که با ایران به صورت مدارا عمل کنند و با ایران هم همکاری داشته باشند و ایران را به عنوان بازیگر در نظام بین‌الملل بپذیرند.
او با اشاره به بخش‌های منتشر نشده توافقات، اظهار کرد: این توافق‌ها معمولا چند صفحه پنهان هم دارد. این صفحات مخفی و غیرعلنی در خصوص جزئیات است و عده خاصی به آنها دسترسی دارند. در برجام هم کسی آن توافقات پنهانی را ندید، در توافق با چین هم این بخش‌های پنهانی دیده نشد و در این توافق هم دیده نخواهد شد. اما نقطه حائز اهمیت این است که این توافقات باید در نهایت به مجلس بیاید و مورد تصویب قرار بگیرد که معمولا هم مورد تصویب قرار می‌گیرد. این عضو کمیسیون امنیت ملی در پاسخ به این پرسش که بخش پنهانی در مجلس بررسی می‌شود، گفت: به نظر نمی‌رسد بخش‌های پنهانی توافق‌نامه ایران و روسیه به مجلس بیاید، اما معمولا به روسای مجلس داده می‌شود.
بخشایش در خصوص توافق‌نامه‌های مکرر با روسیه در طی سال‌ها، خاطرنشان کرد: این موضوع به دلیل نگاه روسیه است. روسیه و چین داخل ایران را به خوبی می‌شناسند و متوجهند که دولتی که روی کار می‌آید دولت غربگرا است یا شرق‌گرا. بر این اساس در دولت آقای روحانی، چینی‌ها آقای روحانی را غربگرا می‌دانستند و در زمانی‌که ایران در فشار قرار می‌گیرد آنها هم کمک نمی‌کنند. بنابراین با تغییر روسای جمهور قراردادها را تحکیم می‌کنند. او تصریح کرد: البته بعد از امضای توافق‌نامه اخیر با روسیه، پوتین اعلام کرد که این توافق زیر نظارت رهبر انقلاب است. بنابراین او این نگاه را داشت که اگرچه شما این توافق‌نامه را امضا می‌کنید، اما این توافق زیرنظر رهبری و نظارت ایشان انجام می‌شود. البته این برداشت من است و شاید اشتباه باشد.
منبع؛ دنیای اقتصاد
