در سال‌های گذشته، همزمان با گرانی سرسام‌‌‌آور مواداولیه تولید لوازمخانگی، قیمت این محصولات به طرز چشمگیری افزایش یافت. این در حالی است که درآمد اقشار مختلف جامعه با سرعت کمتر افزایشی شد. این موضوع موجب شد تا رویکرد مردم به خرید لوازمخانگی از نقد به اقساط تغییر کند. از این‌رو شرکت‌های تولیدکننده نیز با وجود خرید نقدی مواداولیه خود محصولاتشان را به‌طور اقساطی با طرحهای فروش متنوع روانه بازار کردند.
به گزارش اهام ایران، از دیگر ریسک‌‌‌های این صنعت می‌‌‌توان به وجود هایپرمارکت‌های بزرگ لوازمخانگی اشاره کرد. رواج فروشگاه‌‌‌های عظیم لوازمخانگی در سال‌های گذشته موجب شده است تا ریسک انحصار خریدار در این صنعت افزایش یابد. در سال‌های آینده فروشگاه‌‌‌های کوچک فروش لوازمخانگی در سطح شهر کاهش خواهد یافت و تنها ابرفروشگاه‌‌‌های لوازمخانگی که شرایط فروش بسیار خوبی را ایجاد کرده‌اند باقی می‌‌‌مانند. این موضوع قدرت چانه‌زنی فروشگاه‌‌‌های بزرگ را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود در چانه‌زنی با تولیدکنندگان دست بالا را داشته باشند و محصول را با حداقل سود از تولیدکننده تهیه کنند.
در سال ۱۴۰۲ شرکت‌های تولیدکننده لوازمخانگی به‌‌‌ترتیب نزول ۱۰ و ۷درصدی را در میزان تولید و فروش تجربه کردند. درآمد فروش این صنعت طی سال گذشته ۴۲درصد افزایش یافت که در قیاس با متوسط سالانه ۹درصد کاهش شتاب رشد داشته است. نرخ‌‌‌گذاری در صنعت لوازمخانگی دستوری است که این امر موجب نا‌پایداری حاشیه سود در این صنعت شده است. با وجود رشد متوسط حاشیه سود شرکت‌های تولیدی لوازمخانگی در سال ۱۴۰۲ به ۲۱درصد در بازه فصلی طی سال‌جاری این رشد تداوم نداشته است. در بهار امسال متوسط حاشیه سود این صنعت ۱۶درصد بوده که در قیاس با متوسط فصلی ۲درصد کاهش یافته است.
کاهش قدرت خرید؛ عامل نزول تولیدات
ارزیابی روند تولیدات شرکت‌های لوازمخانگی بازار سرمایه نشان می‌دهد که در مقیاس سالانه، روند تولیدات این صنعت نزولی شده است. متوسط رشد تولیدات لوازمخانگی در ۱۳سال اخیر ۴درصد بوده و به‌طور میانگین هر سال ۵هزار و ۴۹۱هزار دستگاه تولید شده است. طی سال ۱۴۰۲ مجموع تولیدات شرکت‌های لوازمخانگی بازار سرمایه ۵هزار و ۸۲۱هزار دستگاه بوده که در قیاس با سال ماقبل افت ۱۰درصدی را تجربه کرده است. در بازه فصلی، طی تابستان امسال مجموع تولیدات محصولات خانگی یک‌هزار و ۶۰۳هزار دستگاه بوده که این میزان تولید در مقایسه با تابستان ۱۴۰۲ رشد ۲۹درصدی را تجربه کرده است.
با این حال عملکرد شش‌ماهه به دلیل تولیدات کم بهار، با نزول همراه شده است. طی شش‌ماه امسال مجموع تولیدات لوازمخانگی ۲هزار و ۶۶۵هزار دستگاه انواع محصولات خانگی بوده که این میزان تولید در مقایسه با شش‌ماه نخست ۱۴۰۲ کاهش ۲درصدی را تجربه کرده است. در میان شرکت‌های تولیدکننده محصولات خانگی، شرکت «انتخاب» بیشترین میزان رشد تولیدات را تجربه کرده است. از آنجا که محصول اصلی این شرکت محصولات برودتی است، طی تابستان به‌خصوص در تیرماه موفق شده است جهش تولید را رقم بزند. مجموع تولیدات شرکت مذکور در شش‌ماه نخست امسال ۵۵۳هزار دستگاه بود که این میزان تولید در مقایسه با شش‌ماه نخست ۱۴۰۲ رشد بیش از ۷۰درصدی را تجربه کرده است.
در کنار ارزیابی مقادیر تولید شرکت‌های لوازمخانگی، با توجه به خاصیت دپوپذیری محصولات لوازمخانگی، بهتر است مقادیر فروش نیز بررسی شود. متوسط تناژ فروش محصولات لوازمخانگی در ۱۳سال گذشته ۵هزار و ۹۸۴هزار دستگاه بوده و هر سال به‌طور میانگین ۴درصد به میزان فروش این صنعت افزوده شده است. با وجود این، در دوسال گذشته روند رو به رشد میزان فروش این صنعت کاهشی شده است. بر این اساس در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به‌‌‌ترتیب نزول ۳ و ۷درصدی در تناژ فروش لوازمخانگی رقم خورده است. در مقیاس فصلی نیز نزول مقداری فروش تکرار شده است. در بهار سال‌جاری تناژ فروش لوازمخانگی یک‌هزار و ۵۵هزار دستگاه بوده که در قیاس با بهار سال گذشته ۲۱درصد کاهش را تجربه کرده است. در بازه شش‌ماهه نیز نزول مقادیر فروش ادامه داشته و تناژ فروش این صنعت با کاهش ۸درصدی نسبت به شش‌ماه آغازین ۱۴۰۲ به ۲هزار و ۶۲۶هزار دستگاه کاهش یافته است.
با وجود جهش خوب تولیدات شرکت «انتخاب» در شش‌ماه نخست امسال، در بخش تناژ فروش این شرکت نتوانسته است عملکرد خوبی داشته باشد. شرکت «گلدیرا» در شش‌ماه آغازین سال‌جاری با ثبت تناژ فروش ۲۵۰هزار دستگاه و رشد ۳۵درصدی فروش خود برترین عملکرد ۱۴۰۳ را در میان لوازم‌خانگی‌‌‌ها از آن خود کرده است. اصلی‌‌‌ترین و کلیدی‌‌‌ترین عاملی که موجب شده است تا مقادیر تولید و فروش شرکت‌های لوازمخانگی با نزول همراه شود، کاهش قدرت خرید مردم است. در سال‌های اخیر افزایش سرسام‌‌‌آور قیمت لوازمخانگی به‌‌‌دلیل افزایش هزینه ساخت محصولات، موجب شده است تا مردم نتوانند لوازمخانگی را به‌راحتی تهیه کنند. از این‌رو فروش اقساطی رواج یافته و شرکت‌ها مجبور شده‌‌‌اند مواداولیه خود را نقدی تهیه کرده و محصولاتشان را قسطی ارائه کنند. این موضوع در کنار کاهش قدرت خرید موجب شده است تا رونق تولیدات کاهش یابد و شرکت‌ها به دلیل نزول بخش تقاضا تولیدات خود را کاهش دهند.
قیمت‌گذاری محصولات لوازمخانگی به‌طور دستوری و توسط دولت انجام می‌شود؛ از این‌رو همیشه ریسک نا‌پایداری حاشیه سود در این صنعت بالاست. در شش‌ماه نخست ۱۴۰۳ متوسط نرخ فروش محصول اصلی شرکت‌های تولیدکننده لوازمخانگی بورسی ۲۹درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. در این مقیاس شرکت «لخزر» با رشد ۴۵درصدی نرخ فروش محصولات سرمایشی و گرمایشی خود نسبت به شش‌ماه آغازین ۱۴۰۲ بیشترین رشد نرخ را تجربه کرده است. در مقیاس نقطه به نقطه میانگین افزایش نرخ فروش محصولات اصلی لوازم‌خانگی‌‌‌ها ۳۳درصد بوده است. در شهریورماه بیشترین افزایش نرخ فروش مربوط به شرکت «انتخاب» بوده که محصولات برودتی خود را شهریورماه امسال با ۴۲درصد افزایش قیمت نسبت به شهریور ۱۴۰۲ به فروش رسانده است. مقایسه نرخ شهریورماه با متوسط ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که طی شهریور امسال به‌طور متوسط ۹درصد به نرخ محصولات لوازمخانگی افزوده شده است. در این مقیاس «گلدیرا» با جهش ۳۰درصدی نرخ فروش محصولات صوتی و تصویری خود نسبت به متوسط ۱۴۰۳ بیشترین رشد نرخ فروش را تجربه کرده است.
نزول شتاب درآمدی
در بازه سالانه، متوسط رشد درآمدی شرکت‌های لوازمخانگی هر سال ۵۱درصد بوده است. در سال ۱۴۰۲ شتاب رشد درآمدی این صنعت نزولی شده است. مجموع فروش محصولات خانگی در سال گذشته ۳۳هزار میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با سال ماقبل رشد ۴۲درصدی داشته است. با وجود این، شتاب رشد درآمدی لوازم‌خانگی‌‌‌ها نسبت به متوسط سالانه ۹درصد کاهش یافته است. در مقیاس فصلی طی بهار امسال فروش لوازمخانگی ۹هزار و ۴۰۳میلیارد تومان به ثبت رسیده که در قیاس با بهار ۱۴۰۲ تنها ۲۸درصد رشد داشته است. مجموع فروش شش‌ماه امسال لوازم‌خانگی‌‌‌ها ۲۰هزار و ۳۹۷میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با شش‌ماه نخست ۱۴۰۲ افزایش ۲۵درصدی را تجربه کرده است. اصلی‌‌‌ترین عامل نزول درآمدی این صنعت را می‌‌‌توان کاهش مقادیر تولید و فروش تحت‌تاثیر افت قدرت خرید مردم دانست. در بازه شش‌ماهه سال‌جاری شرکت «گلدیرا» عملکرد بی‌نظیری داشته و مجموع فروش شرکت مذکور در شش‌ماهه امسال ۴هزار و ۱۱۴میلیارد تومان بوده که این میزان فروش در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد ۶۳درصدی را تجربه کرده است.
ریسک ثبات حاشیه سود
همان‌طور که پیش‌تر عنوان شد، روش نرخ‌‌‌گذاری شرکت‌های لوازمخانگی دستوری است که این موضوع بیش از پیش ریسک تداوم سودآوری را در این صنعت افزایش می‌دهد. با همه این تفاسیر در مقیاس سالانه طی سال ۱۴۰۲ وضعیت سودآوری این صنعت بهبود یافته است. در سال ۱۴۰۲ حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص به‌‌‌ترتیب ۲۶، ۲۱ و ۱۶درصد بوده است. میانگین حاشیه سود این صنعت در سال ۱۴۰۲ با رشد ۸درصدی به ۲۱درصد افزایش یافته است. با این حال، در مقیاس فصلی عملکرد متغیرهای سودآوری این صنعت چنگی به دل نمی‌‌‌زند. میانگین حاشیه سود محصولات خانگی در بهار امسال ۱۶درصد بوده که در قیاس با متوسط فصلی ۲درصد نزولی بوده است. از میان هفت‌تولیدکننده بورسی محصولات خانگی، شرکت «لپارس» عملکرد بسیار درخشانی به‌لحاظ رشد متغیرهای سودآوری نشان داده است. میانگین حاشیه سود شرکت مذکور در سال ۱۴۰۲ و بهار امسال به‌‌‌ترتیب ۵۰ و ۵۱درصد به ثبت رسید که با این اوصاف «لپارس» سودآورترین شرکت تولیدکننده محصولات خانگی بورسی است.
منبع؛ دنیای اقتصاد
