صنعت لوازم خانگی به عنوان دومین صنعت کشور، تاثیر فراوانی بر اقتصاد بدون نفت دارد. از جمله تاثیرات مستقیم این صنعت به ویژه پس از ممنوعیت واردات آن میتوان به صادرات، اشتغالزایی، بومیسازی قطعات و صرفهجویی ارزی اشاره کرد.
به گزارش اهام ایران، صنعت لوازم خانگی تاثیر غیرمستقیمی نیز بر اقتصاد کشور همچون افزایش تقاضا و تامین بازار داخلی کشور، حضور در بازارهای جهانی، افزایش سطح فناوری و دانش بومی و افزایش رضایتمندی مصرفکنندگان طی سالهای اخیر داشته است.
اما تولیدکنندگان و فعالان این صنعت هر روز با چالشهای مهمی روبرو هستند و بسیاری از کارشناسان و رسانهها انتقادات تندی را علیه تولیدات داخل به ویژه مباحث مربوط به قیمت، کیفیت و انحصار مطرح میکنند.
این در حالی است که این صنعت هر روز با معضلاتی همچون افزایش قیمت مواد اولیه و نحوه توزیع آن، قیمتگذاری دستوری، تخصیص ناچیز ارز، افزایش هزینههای سربار و … دست و پنجه نرم میکند.
طی ماههای گذشته نیز بسیاری از مردم و رسانهها افزایش قیمت در برخی محصولات لوازم خانگی را مورد انتقاد قرار داده و معتقد بودند وارد نشدن لوازم خانگی خارجی به ایران دلیل افزایش قیمت است، اما آمارهای اعلام شده از سوی بانک مرکزی نشان داد که طی یک سال اخیر تورم و قیمت محصولات لوازم خانگی کشور همواره پایینتر از میانگین تورم کشور بوده است.
در سال گذشته تورم لوازم خانگی ۳۴.۸ درصد بود درحالی که میانگین شاخص تورم در همین سال عدد ۴۹ را نشان میدهد. همچنین تا پایان آبان ماه سال جاری نیز نرخ تورم نقطه به نقطه گروه مبلمان و لوازم خانگی، ۳۸.۸درصد بوده که باز هم نسبت به میانگین تورم نقطه به نقطه تا پایان آبان ماه (۴۳.۸۸) کمتر بوده است. گزارش مرکز آمار نشان میدهد حتی تورم گروه کالایی مواد غذایی که ارز دولتی دریافت میکند نیز بیشتر از تورم لوازم خانگی است.
از سوی دیگر طی یک بررسی میدانی از فروشگاههای آنلاین معتبر مشخص شد قیمت محصولات لوازم خانگی پر مصرف ایرانی طی سالهای اخیر و در بازههای زمانی ۳ تا ۴ ساله با افزایشی به مراتب کمتر از مجموع تورم این سالها بوده است.
بررسی قیمت یخچال فریزر به عنوان یکی از پرفروشترین محصولات کشور از سه برند مطرح ایرانی نشان میدهد این محصول در این سه برند طی مدت زمان حدود ۳۰ ماه، افزایش قیمت ۳۷، ۴۸ و ۵۳ درصدی داشته، این در حالی است که مجموع نرخ تورم طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ حدود ۱۴۰ درصد بوده است!
همچنین بررسی میدانی میزان افزایش قیمت ماشین لباسشویی در سه مدل پرفروش از سه برند مطرح در صنعت لوازم خانگی کشور حاکی از آن است که بیشترین افزایش قیمت انواع ماشین لباسشویی ایرانی طی حدود ۳۰ ماه، ۵۳ درصد بوده اما همانگونه که ذکر شد مجموع نرخ تورم بین سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ به ۱۴۰ درصد رسیده است.
میزان افزایش قیمت تلویزیون نیز تقریبا مانند یخچال و ماشین لباسشویی است و حاکی از آن است که متوسط افزایش قیمت این محصول پرفروش طی سه سال گذشته، ۸۰ درصد بوده در حالی که مجموع تورم طی سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ حدود ۱۴۰ درصد را نشان میدهد.
به نظر میرسد صنعت لوازم خانگی یکی از صنایع مهمی است که میتواند یکی از ستونهای اقتصاد ایران در رسیدن به اقتصاد بدون نفت و فتح بازارهای منطقهای و جهانی باشد چرا که ظرفیتهای بالقوه بسیار زیادی در این صنعت وجود دارد اما رسیدن به این مهم نیازمند ریلگذاری و اتخاذ سیاستهای صنعتی درست و همچنین حمایت از تولیدکنندگان این صنعت است و جایگاه آن باید بیش از پیش مورد توجه مسئولان حاکمیت قرار گیرد.
نکته مهم دیگر در صنعت لوزام خانگی افزایش عمق ساخت به ویژه پس از ممنوعیت واردات طی سالهای گذشته است. در حال حاضر برخی محصولات مهم این صنعت عمق ساخت بسیار بالایی دارند و اگر حمایت از این صنعت ادامه پیدا کند قطعا به جایگاه اصلی خود میرسد و نقاط قوت آن بیش از پیش آشکار خواهد شد. ضمن اینکه افزایش عمق ساخت، تاثیر مستقیمی در کاهش قیمت لوازم خانگی خواهد داشت، چرا که یکی از اصلیترین دلایل افزایش قیمت لوازم خانگی، افزایش مواد اولیه این صنعت است.