کاربرد استیل در صنعت لوازم خانگی

[su_image_carousel source=”media: 911″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]

احتمالا شما هم تاکنون بارها با نگاه کردن به قاشق و چنگال، قابلمه‌های استیل و سایر لوازم خانگی در آشپزخانه‌تان با واژه استینلس استیل (stainless steel) مواجه شده‌اید. واژه‌ای که عملا به معنای فولاد ضد زنگ است و نشان می‌دهد این وسیله پرکاربردی شما از مقاومت بالایی برخوردار بوده و زنگ نمی‌زند. اما این آلیاژ پرکاربرد از چه زمانی راه خود را به خانه‌ها باز کرده است؟ این فلز چه مزیت‌هایی دارد که امروزه در بخش‌های مختلف از ساختمان و خودرو گرفته تا لوازم خانگی بزرگ و کوچک کاربردهایی فراوان دارد؟ اصولا استیل چگونه فلزی است؟

دریچه‌ای به سوی استیل
در پاسخ به این سؤالات باید گفت بسیاری معتقدند فولاد به طور کلی از عصر آهن وجود داشته است البته می‌توان گفت که زمان ظهور آن در مناطق مختلف جغرافیایی با یکدیگر متفاوت بوده است. فولاد، ماده اصلی ساخت و ساز در جهان، آلیاژ آهن است که بین ۰,۲ تا ۲ درصد وزن کربن و گاهی اوقات مقادیر کمی از عناصر دیگر از جمله منگنز نیز دارد و از آن علاوه بر ساختمان‌ها در ساخت لوازم خانگی، اتومبیل و هواپیما نیز استفاده می‌شود. اما فولاد یک تفاوت عمده و جدی با آهن دارد و آن هم این که وقتی آهن با اکسیژن موجود در هوا ترکیب می‌شود، اکسید آهن قرمز رنگ (که همان زنگ آهن است) تولید می‌شود ولی این موضوع برای فولاد ضد زنگ صدق نمی‌کند؛ این کشف، همان موضوعی بود که درواقع به سر نخ ورود فولاد و استینلس استیل (stainless steel) به دنیای صنعت امروز تبدیل شد.
هری بریرلی (Harry Brearley) متالوژیست انگلیسی، اولین شخصی بود که در سال‌های منتهی به جنگ جهانی اول موفق به کشف آلیاژ فولاد ضد زنگ یا همان استینلس استیل (stainless steel) شد. ماجرای کشف این آلیاژ نیز جالب است، این دانشمند تلاش فراوانی داشت تا اسلحه‌هایی محکم تولید کند به همین دلیل هم نیاز به فلز یا آلیاژی داشت که از آهن قویتر باشد و بتواند در برابر فرسایش ناشی از درجه حرارت بالا در اسلحه‌ها مقاومت بیشتری از فولاد معمولی داشته باشد. بریرلی برای رسیدن به آلیاژ مورد نظرش تلاش فراوانی کرد و به این منظور مقداری کروم را به فولاد اضافه کرد و تلاش کرد تا میزان مقاومت آن را نسبت به فولادهای کربنی موجود افزایش دهد ولی هیچ یک از آزمایشاتش پاسخ درستی نداشت و وی روز به روز ناامیدتر از گذشته می‌شد. این دانشمند فلزات مختلفی را به فولاد کربنی استاندارد اضافه کرد و درصدهای آن را به دفعات تغییر داد تا به آلیاژ مورد نظرش دست پیدا کند ولی هربار ناامیدتر شد. تا این که به طور کلی کار خود را رها کرد و با ترک آزمایشگاهش عملا تسلیم شد و تصمیم گرفت مدتی کار در آزمایشگاه را کنار بگذارد. فلزات مختلف ترکیبی وی در آزمایشگاه دربسته باقی ماندند و وقتی وی پس از گذشت ماه‌ها به آزمایشگاهش بازگشت با تصویری باورنکردنی مواجه شد. در میان همه آلیاژهای دستساز وی، یک فلز دیده می‌شد که با وجود زنگ زدگی تمام فلزات، زنگ نزده و اکسید نشده بود. این یک موفقیت بزرگ برای بریرلی به شمار می‌رفت. بریرلی درنهایت با انجام آزمایش‌های دقیق متوجه شد این قطعه یک آلیاژ از فولاد با ۱۴درصد کروم است که امروزه آن را با نام فولادهای «استینلس استیل» و یا به طور عامیانه «استیل»می شناسند.

استیل چیست؟
به طور کلی باید گفت استیل یا فولاد آلیاژی است که پایه آن از آهن است و کمتر از ۲% کربن دارد و با توجه به نوع و مقدار دیگر عناصر موجود در آن، خواص مکانیکی مختلف ازجمله سختی و شکل ‌پذیریپیدا می‌کند چراکه افزایش مقدار کربن سبب افزایش سختی و مقاومت می‌شود اما از مقدار شکل ‌پذیریآن کاسته می‌شود. موضوع مهم دیگری که باید درباره آن صحبت کرد قابل بازیافت بودن استینلس استیل است. درواقع دانشمندان می‌گویند استینلس استیل صددرصد قابل بازیافت است و پس از ذوب می‌توان آن را دوباره قالب گیری کرد. این قابلیت منحصربفرد سبب شده است تا بین ۶۵ تا ۸۰ درصد از تولید استینلس استیل در جهان به روش بازیافت ضایعات انجام شود که این موضوع راهکاری مناسب در مدیریت منابع به شمار می‌رود.

استیل و کاربرد آن در لوازم خانگی
اگر شما فکر می‌کنید که همه فولادهای ضدزنگ یا همان استینلس استیل‌ها با همدیگر مشابه هستند سخت در اشتباهید چراکه اکنون در جهان بیش از ۱۵۰ نوع فولاد ضد زنگ وجود دارد که هر یک از آنها هم ویژگی‌های متفاوتی دارند به همین دلیل هم وسایل و لوازم خانگی متفاوت از انواع مختلف آن ساخته شده‌اند. به عنوان مثال در صنایع غذایی و رستوران‌ها، تفکیک بین انواع مختلف استیل بسیار مهم است چراکه کاربرد فولاد ضد زنگ برای هر کار خاص، مناسب‌تر است. به عنوان مثال، اگر قصد خرید وسایل آشپزی را دارید که با غذاهای بسیار شور در تماس است، دانستن تفاوت‌های بین گریدهای مختلف از جنس استیل ضدزنگ و انواع آن می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کند و بهترین محصولات را با توجه به نیاز خود انتخاب کنید.
فولاد ضد زنگ مقدار مشخصی از آلیاژهای خاصی را در ترکیب خود دارد که منجر به مقاومت در برابر خوردگی می‌شود و فولادهایی با مقدار آلیاژهای ویژه که در برابر خوردگی توان مقاومت را دارند فولادهای زنگ نزن یا استینلس استیل می‌نامند. ازانواع آن می‌توان به استیل ۳۰۴ و استیل ۳۱۶ اشاره کرد. گفتنی است عامل اصلی مقاومت به خوردگی در فولادهای ضد زنگ معمولی حداقل ۱۱ درصد کروم است. کاربرد فولاد ضد زنگ بسیار گسترده است و از لوازم آشپزخانه گرفته تا ریل‌های سنگین راه‌آهن، همه را از فولاد می‌سازند.
اما ورق استیل چیست؟ ورق استیل عملا ورقی از مقاطع فلزی است که از فلز خالص استیل با ترکیب سایر عنصر‌ها ساخته می‌شود. در یک دسته‌بندی کلی ورق‌های استیل به دو گروه استیل بگیر (ورق استیلی که به آهنربا جذب می‌شود) و استیل نگیر (ورق استیلی که به آهنربا جذب نمی‌شود) تقسیم می‌شوند.

امتیازهای لوازم خانگی استیل
در سال‌های اخیر با توسعه و شکوفایی صنعت لوازم خانگی وهمچنین بالا رفتن میزان تقاضای مصرف‌کنندگان برای این لوازم عملا فرصتی بزرگ برای تجارت ایجاد شده است. در همین راستا تقاضای فناوری فولاد ضد زنگ یا همان استینلس استیل (stainless steel) ارتقا یافته و توسعه مواد برای لوازم خانگی از جنس استینلس استیل سرعت بیشتری یافته است. محصولات لوازم خانگی که از آلیاژ استیل ساخته شده‌اند بسیار مقرون به صرفه هستند چراکه از دوام و کارایی بالایی برخوردارند و در برابر خوردگی نیز مقاومت بالایی دارند. جدا از این موارد از نظر زیبایی شناسی می‌تواند در خانه زیبایی بصری خوبی ایجاد کند.
طول عمر بالا: از مزیت‌های لوازم خانگی استیل می‌توان به طول عمر بالای آنها اشاره کرد. لوازم آشپزخانه بسیار پرکاربرد هستند به عنوان مثال یک اجاق گاز استیل در طول روز چندین بار مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برابر حرارت، مواد غذایی مختلف و… قرار دارد اما در برابر همه این فشارها مقاومت می‌کند. به بیان دیگر اجاق گاز شما با وجود استفاده مداوم و کثیف شدن، در برابر لکه‌ها و زنگ زدگی مقاومت خواهد کرد. این موضوع برای یخچال و فریزر، لباسشویی، خشکشویی و… نیز صدق می‌کند. وسایلی که از جنس استینلس استیل ساخته شده، در هنگام اثاث کشی، جابه جایی در خانه و هرگونه برخورد تصادفی به راحتی خراشیده نمی‌شود و این دوام بالا باعث می‌شود وسایل و تجهیزات شما سال‌ها نو به نظر برسد.
تمیز شدن راحت: تمیزکاری سطوح استیل آن‌قدر آسان است که گاه یک تفریح به شمار می‌رود شما می‌توانید با استفاده از یک دستمال تمیز به راحتی لکه‌های موجود بر روی سطوح لوازم خانگی مختلف را تنها با استفاده از صابون و آب گرم پاک کنید و آنها را براق و مرتب نگه دارید. پاک کننده‌ها و جلاهای مخصوص فولاد ضد زنگ هم می‌توانند به رفع لکه‌ها یا اثر انگشت موجود بر روی سطوح مختلف لوازم خانگی از کابینت و هود گرفته تا یخچال، ظرفشویی، لباسشویی و… کمک کنند.
مقاومت در برابر میکروب: فولاد ضد زنگ غیر‌متخلخل است به این معنی که در مقابل میکروب‌ها و باکتری‌ها بهتر از سطوح چوب یا پلاستیک مقاومت می‌کند. این موضوع باعث می‌شود استیل ضدزنگ برای خانه‌هایی با کودکان و حیوانات عالی باشد و بتوان در محلی امن و عاری از میکروب آشپزی کرد.

مطابقت با هر نوع دکوراسیون:
ازآنجا که فولاد ضد زنگ نمای خنثی دارد می‌توان تقریبا آن را با دکوراسیون هر خانه‌ای ست کرد. چه آشپزخانه‌ای پر از کابینت چوبی طبیعی و چه خانه‌ای با طراحی مدرن و میزهای سفید، سنگ مرمر باشد وسایل و لوازم خانگی استیل ضدزنگ می‌تواند با آنها هماهنگ باشد و یک هارمونی زیبا ایجاد کند.
هماهنگی راحت: به دلیل محبوبیت روزافزون فولاد ضد زنگ، به راحتی می‌توانید به طور هماهنگ همه وسایل و لوازم خانگی خود را از سری استیل و با ظاهری شیک پیدا کنید. از لوازم ریز خانه ازجمله مخلوط کن، مایکروویو، میکسر و توستر گرفته تا وسایل بزرگ مانند یخچال، لباسشویی، ظرفشویی و… را می‌توانید به صورت استیل خریداری کرده و در آشپزخانه‌ای شیک قرار بدهید. این موضوع تنها به وسایل الکتریکی محدود نمی‌شود چرا که دامنه استفاده از استیل ضدزنگ بیشتر از این موارد است و در ساخت بخش‌های مختلف خانه هم به کار گرفته می‌شود. به عنوان مثال تنها گشتی در آشپزخانه به شما نشان می‌دهد در ساخت سینک ظرفشویی، شیر آب، هود یا حتی کابینت‌ها و جزیره میان آشپزخانه می‌توان از وسایلی از جنس فولاد ضد زنگ نصب کرد تا مزایای فولاد ضد زنگ را در تمام آشپزخانه خود تجربه کنید. از وسایل ریزدیگر خانه می‌توان به کتری و قوری، بشقاب، کاسه، قابلمه، ماهی تابه، آبکش، قاشق و چنگال و… اشاره کرد که همگی هم دوام بالایی دارند و هم به راحتی می‌توان آنها را تمیز کرد.

بازیافت، برگ برنده استیل
فولاد پرکاربردترین و پربازیافت‌ترین مواد فلزی روی زمین است. از فولادهای ضد زنگ (استینلس استیل) گرفته تا محصولات کربن مسطح، فولاد به اشکال مختلف و آلیاژهای آن خواص مختلفی را برای پاسخگویی به طیف گسترده‌ای از کاربردها ارائه می‌دهد. به همین دلایل و همچنین استحکام بالا و هزینه تولید نسبتاً کم، اکنون از فولاد در محصولات بی‌شماری استفاده می‌شود. کاربردهای فولادی را می‌توان به هفت بخش اصلی بازار تقسیم کرد. آمارهای انجمن جهانی فولاد (WSA)، درصد استفاده از فولاد در صنایع مختلف را نشان می‌دهد.
– بناها و زیرساخت‌ها: ۵۱%
– تجهیزات مکانیکی: ۱۵%
– خودرو: ۱۲%
-محصولات فلزی: ۱۱%
-لوازم خانگی: ۳%
-تجهیزات برق: ۳%
اگر هم بخواهیم به موضوع بازیافت اشاره کنیم باید گفت که بازیافت لوازم خانگی در جهان و آمریکا رو به رشد است به گونه‌ای که در سال ۲۰۱۹ حدود ۸۰ درصد وسایل و لوازم خانگی استیل در ایالات متحده توسط صاحبان آنها بازیافت شدند و این روند ادامه خواهد یافت. به عنوان مثال در عصر حاضر اگر یک یخچال و فریزر در خانه وجود دارد که دیگر نمی‌تواند به خوبی کار خود را انجام دهد نباید به آن به چشم زباله نگاه کرد بلکه باید گفت این یخچال عملا در راه تبدیل شدن به بخشی از دهانه یک پل یا بخشی از بدنه یک خودرو است و فردا چشم اندازی جدید خواهد داشت. درواقع بسیاری، فولاد را موتور محرکه‌ای می‌دانند که وسایل و لوازم خانگی را از جریان زباله خارج می‌کند و به سوی بازیافت می‌برد. مطالعات نشان می‌دهد که اطمینان از بازیافت استیل، تولید‌کنندگان را ترغیب کرده است تا به دنبال افزایش مقدار فولاد در وسایل خود باشند چراکه حالا دیگر اطمینان دارند وقتی عمر مفید این وسایل به پایان برسد، بازیافت خواهند شد.

۷۵ درصد وزن لوازم خانگی از فولاد
اگر یخچال استیل درون آشپزخانه خود دارید یا این که موتور آن از جنس استیل ساخته شده است، هم سروصدای کمتری دارد و هم مصرف بهینه دارد. این موضوع برای ماشین لباسشویی و سایر وسایل آشپزخانه نیز صدق می‌کند و به طور کلی وسایل آشپزهانه استیل زندگی را آسان‌تر می‌کنند؛ وسایلی که مقاوم به خوردگی هستند و حالا بسیاری از کارخانه‌ها تلاش دارند تا لوازم آشپزخانه از جنس استیل را راهی بازار کنند و آمریکا نیز از این قاعده مستثنی نیست چراکه در این کشور سالانه حدود یک و نیم تا دو تن استیل در ساخت لوازم خانگی، ظروف و کارد وچنگال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گفتنی است علاوه بر بدنه و ظاهر بسیاری از لوازم خانگی، موتور لوازم خانگی هم بیشتر از جنس استیل ساخته شده است و باید گفت که آمار نشان می‌دهد به طور متوسط، ۷۵ درصد از وزن یک لوازم خانگی معمولی از جنس فولاد ساخته شده است که حداقل ۲۵ درصد از این میزان از فولاد، استینلس استیل و قابل بازیافت است. لولاهای استیل در یخچال‌ها به‌ویژه یخچال‌های ساید بای ساید، هم که از جنس استیل هستند می‌توانند وزن در یخچال را به خوبی تحمل کنند بدون این که مشکلی برایشان ایجاد شود. صنعت فولاد سعی در ایجاد فولادهای از پیش رنگ شده جهت کاهش هزینه‌های کلی برای تولید کننده لوازم خانگی و مصرف‌کنندگان نیز داشته است. یکی دیگر از جذابیت‌ها و مزایای ورقه‌های استیل این است که اکنون با توسعه فناوری‌های مختلف شاهد ورقه‌هایی با طرح‌ها و نقش‌های مختلف هستیم و می‌توان لوازم خانگی استیل با طرح‌های متفاوت تولید کرد که خود بر زیبایی آشپزخانه می‌افزاید و تصویر خاصی را به لوازم خاص می‌بخشد.