[su_image_carousel source=”media: 2550″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]
پای درد دل تولیدکنندگان استان مرکزی
در سال‌های اخیر که فشارهای اقتصادی دشمنان چندین برابر افزایش یافته و تحریم‌های ظالمانه نیز شدت گرفته است، توجه به امر تولید می‌تواند شکست دشمن را در جنگ اقتصادی رقم بزند، اما وضعیت تولید و تولیدکنندگان بیش از گذشته نیازمند توجه و حمایت از سوی مسئولان است.
اهمیت تولید و خودکفایی تا به آنجایی مهم و حیاتی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی سال جاری را به عنوان سال جهش تولید نامگذاری کرده‌اند.
در سال‌های اخیر که فشارهای اقتصادی دشمنان چندین برابر افزایش یافته و تحریم‌های ظالمانه نیز شدت گرفته است، توجه به امر تولید می‌تواند شکست دشمن را در جنگ اقتصادی رقم بزند، اما این در حالی است که تولید و تولیدکننده بیش از گذشته نیازمند توجه و حمایت از سوی مسئولان است.
متأسفانه چالشی که این روزها اکثر تولیدکنندگان با آن مواجه هستند، تأمین مواد اولیه است، هرچند بخشی از مواد اولیه مورد نیاز از طریق بورس تأمین می‌شود اما دلال‌بازی و ایرادهایی که بر عرضه مواد اولیه از طریق بورس وارد است، موجب شده تولیدکننده نتواند به آسانی به مواد اولیه مورد نیاز دست پیدا کند و ناچار است آن را از بازار آزاد چندین برابر قیمت واقعی تهیه کنند که این روند مشکلاتی را تأمین نقدینگی برای آنان به وجود می‌آورد.
خبرنگار فارس برای بررسی مشکلات تولیدکنندگان در بازار بورس با برخی از تولیدکنندگان استان به گفت‌وگو نشست که در ادامه می‌خوانید.
تولیدکنندگان از عملکرد بورس رضایت ندارند
سید سعید رضوانی رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی اراک در این رابطه به خبرنگار فارس در اراک می‌گوید: متأسفانه عملکرد بورس با مشکلات جدی مواجه است؛ در این بازار رویکرد توزیع عادلانه و منصفانه بوده، اما تولیدکنندگان از عملکرد بورس رضایت ندارند و به حقوق قانونی خود نمی‌رسند که این امر نشان دهنده توزیع ناعادلانه مواد اولیه در بورس است.
وی بیان می‌کند: راهکار برون رفت از این مشکل سیستم عرضه مستقیم مواد به تولیدکننده بوده که خرید و فروش کالاها بدون واسطه انجام شود.
مدیرعامل شرکت نیکسان صنعت ساوه ادامه می‌دهد: در این شیوه که واحدهای تولیدی ارزیابی و مواد اولیه مورد نیاز آنها تأمین می‌شود؛ تولیدکنندگان با چالش‌های بسیاری مواجه هستند، در بورس عمدتا دلالان، تاجرهای بزرگ و تولیدکننده نماها موفق به خرید شده و سهم عمده مواد اولیه در اختیار آنها قرار می‌گیرند.
رضوانی خاطرنشان می‌کند: اجرای درست سیستم عرضه مستقیم، کمک شایانی به توسعه تولیدات کرده در حالی که تولیدکنندگان می‌توانند مواد اولیه را به صورت اقساط نیز خریداری کنند.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک می‌گوید: چالش‌های تولیدکننده باید کاهش پیدا کند و با اتخاذ تصمیمات به موقع شرایط لازم برای توسعه تولیدات فراهم شود.
وی بیان می‌کند: به طور مثال شرکت پتروشیمی مواد اولیه با ویژگی‌های خاص و ویژه کمپانی‌های مختلف لوازم خانگی تولید می‌کند، آیا می‌توان این مواد را که متقاضیان خاص دارد، در بورس عرضه کرد؟
رضوانی با بیان اینکه تولیدات سفارشی قابل عرضه نیستند، تصریح می‌کند: یکی از دغدغه‌های مهم در شرایط کنونی این مهم بوده که در عمل بازار به سمت بورس رفته اما طبق ارزیابی‌ها اغلب تولیدکنندگان به تنها ۳۰ درصد از مواد اولیه مصرفی خود نیز دست پیدا نمی‌کنند.
مدیرعامل شرکت نیکسان صنعت ساوه تصریح کرد: در این بین کارخانه‌هایی از بازار آزاد مواد اولیه خود را ۲ برابر قیمت خریداری می‌کنند که این شرایط ثابت می‌کند در بورس موفق نبوده و به رشد دلالان نیز کمک شده است.
رضوانی ادامه می‌دهد: متأسفانه در بورس توزیع عادلانه صورت نمی‌گیرد، سهمی که برای تولیدکننده واقعی در نظر گرفته شده ۳۰ درصد سهمیه بوده و واحدهای کوچک بیشتر مظلوم واقع می‌شوند.
وی با بیان اینکه عملا در خرید بورسی شرکت‌های بزرگ موفق‌تر هستند، عنوان می‌کند: در سیستم عرضه مستقیم واحدهای تولیدی کوچک بیشتر تقویت شده و عدالت در بورس برقرار می‌شود.
مدیرعامل شرکت نیکسان صنعت ساوه بیان می‌کند: برخی واحدها فقط به دنبال منافع خود بوده و عرضه را بدون نظارت در بازه‌های زمانی کم کرده و همین امر سبب افزایش قیمت و ایجاد بازار سیاه می‌شود.
وی بیان کرد: تأمین پایدار برای واحدهای تولیدی در سیستم عرضه مستقیم اجرائی می‌شود در حالی که عرضه در بورس به صورت ناپیوسته انجام می‌شود.
رضوانی ادامه می‌دهد: در مورد مزایای عرضه مستقیم مواد اولیه این نکته حائز اهمیت بوده که به مشتریان واقعی می‌توان در تأمین پایدار مواد اولیه کمک مفید و مؤثر کرد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اراک، توزیع عادلانه به دلیل فراهم شدن امکان خرید قطعی برای تولیدکنندگان، حفظ مشتریان کوچک، فراهم شدن امکان فروش با ابعاد مورد نیاز و مدیریت صحیح تقاضا را از مزایای سیستم عرضه مستقیم می‌داند.
وی می‌گوید: از ایرادات بورس می‌توان به امکان افزایش قیمت برای شرکت‌های بزرگ و مادر که با کم کردن عرضه محقق شده و قیمت کاذب ایجاد می‌کند، رانت‌های اطلاعاتی و فراهم نبودن امکان خرید اعتباری و تأمین منافع تنها عده خاصی از مشتریان بزرگ در این بازار اشاره کرد.
در روش خرید مواد اولیه مورد نیاز از بورس ایرادی که وجود دارد
یکی از صادرکنندگان برتر استان مرکزی نیز می‌گوید: عمده مواد اولیه مورد نیاز ما برای تولید، ورق‌های فولادی است که پیش از این به صورت مستقیم از شرکت فولاد مبارکه خریداری می‌شد و روال به این صورت بود که حدود پنج تا درصد قیمت را پرداخت می‌کردیم و در نهایت دو ماه پس از تحویل کالا نسبت به تسویه حساب اقدام می‌کردیم، اما با بالا و پایین رفتن قیمت ارز، دولت به منظور جلوگیری از بالا رفتن قیمتها اقدام به عرضه این محصول در بورس کرد که عملا نتوانست قیمتها را ثابت نگه دارد و مانع افزایش قیمتها شود.
بابایی می‌افزاید: در روش خرید مواد اولیه مورد نیاز از بورس ایرادی که وجود دارد این است که محصول دو ماه پس از خریداری به دست تولیدکننده می‌رسد، این در حالی است که به طور مثال قیمت ورق فولادی نسبت به سال گذشته سه برابر افزایش پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه ورق فولادی در سال گذشته به قیمت پنج هزار تومان خریداری می‌شد، اما امروز فولاد مبارکه آن را به قیمت حدود ۱۵ هزار تومان در بورس عرضه می‌کند که در بازار آزاد نیز باید به قیمت بیش از ۲۰ هزار تومان خریداری شود، بیان می‌کند: متأسفانه در بورس شاهد دلال بازی هستیم، چرا که عده‌ای به اسم تولیدکننده اجناس را خریداری و آن را چندین برابر قیمت خریداری شده در بازار آزاد به فروش می‌رسانند، بدون اینکه بخواهند کالای خریداری شده از بورس را در سیستم تولیدخودشان مورد استفاده قرار دهند.
صادرکننده برتر استان مرکزی با اشاره به اینکه روال گذشته در مقایسه با خرید مواد اولیه از بورس به مراتب برای تولید کننده بهتر و دردسرهای کمتری نیز داشت، می‌گوید: بورس برای واحدهای تولیدی سهمیه در نظر می‌گیرد که گاها این سهمیه در برابر نیاز واقعی بسیار اندک است و تولیدکننده ناچار است مابقی مواد مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند که این روند منجر به افزایش قیمت تمام شده محصول می‌شود.
بابایی کنترل، نظارت دقیق بر نحوه فروش مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی در بازار بورس را راهکاری مؤثر در جلوگیری از دلال‌بازی دانسته و می‌افزاید: برخی واحدهای به اصطلاح تولیدی که سوری هستند گاها سهمیه ۲ هزار تنی دارد که ۵۰۰ تن آن را مصرف کرده و مابقی آن را در بازار آزاد به فروش می‌رسانند که با نظارت دقیق می‌توان از این اقدام جلوگیری کرد و مواد اولیه را به دست تولیدکننده واقعی رساند.
وی بیان می‌کند: باید سیستم نظارت صنعت، معدن و تجارت نظارت دائمی بر این روند داشته باشد و نظارت‌های جدی اعمال کنند.
تولیدکننده دکل‌های برق استان مرکزی اظهار می‌کند: موضوع دیگری که وجود دارد این است که چرا قیمت عرضه محصولاتی چون فولاد و یا محصولات پتروشیمی که مواد اولیه کارخانجات را تشکیل می‌دهند و کاملا تولید داخل هستند باید متناسب با نرخ دلار عرضه شوند، قیمت این محصولات چه ارتباطی با بالا رفتن و یا پایین آمدن دلار دارد؟ و یا اینکه بر اساس دلار آزاد عرضه شود.
بابایی می‌افزاید: باید تدابیری اندیشیده شود که مصرف کننده و تولید کننده تاوان این بازار بی‌سرو سامان را ندهد، امروز تولیدکنندگان با مشکلات سختی دست و پنجه نرم می‌کنند که تداوم تولید را با چالش مواجه کرده است.
تأمین ۵۰ درصد از مواد اولیه از بازار آزاد
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی کشور نیز به خبرنگار فارس می‌گوید: در حال حاضر اکثر تولیدکنندگان بیش از ۵۰ درصد از مواد اولیه مورد نیاز خود را از طریق بازار آزاد و با قیمت‌های سرسام آور تهیه می‌کنند که مشکلات فراوانی را برای تولیدکننده به همراه دارد.
عباس هاشمی با بیان اینکه عرضه مواد اولیه در بازار بورس اقدام خوبی است اما ساز و کار خودش را نیاز دارد تا از بروز مشکل در آن جلوگیری شود، می‌افزاید: ستاد تنظیم بازار و وزارت صنعت، معدن و تجارت بیش از چهار سال است که هنوز نتوانسته‌اند با پیگیری‌های فراوان الزام تولیدکنندگان فولاد به رعایت کف عرضه در بورس را به نتیجه برساند، نشان دهنده چالش‌هایی است که در این زمینه وجود دارد.
وی اظهار می‌کند: باید برای رفع مشکلات تولیدکنندگان کم آسیب‌ترین و کم هزینه‌ترین راهکار را برای تأمین مواد اولیه به میزان مناسب و به قیمت مناسب ارائه داد، هدایت مواد اولیه به بازار آزاد و تأمین آن با قیمت‌های گزاف فشار مضاعف به تولیدکنندگان وارد می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر تولیدکننده بخشی از مواد اولیه مورد نیاز خود را از طریق سایت بهین‌یاب تأمین می‌کند، تأمین مواد اولیه از طریق این سایت با استفاده از سازو کارهای تعریف شده صورت می‌گیرد، از جمله اینکه با ملاک قرار دادن میانگین تولید ۲۴ ماهه یک واحد تولیدی سهمیه‌ای برای آن در نظر می‌گیرند، هرچند این معیار ملاک بدی نیست، اما برای واحدهایی که تازه می‌خواهند به مدار تولید برسند و پروانه دریافت کرده‌اند و یا برای واحدی که در سال جهش تولید طرح توسعه داشته و افزایش تولید داشته میانگین ۲۴ ماهه و افزایش تولید چطور رقم خواهد خورد؟ و یا اینکه اگر تولید کننده‌ای ظرفیت ۳۰ درصد اسمی را بدهد می‌تواند بهره‌مند شود، در حالی که هیچ صحت‌سنجی نمی‌شود و اینها اشکالاتی است که خالی از نقص نیست.
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی کشور می‌گوید: واحدهای تولیدی متناسب با پلتفرمی و نوع محصولی که تولید می‌کنند نیازهای متفاوتی به مواد اولیه دارند و که متناسب با آن نیاز باید سفارش‌گذاری کنند، در تمام دنیا ساز و کار بورس به این شکل است که عرضه برای کالاهای جنرال است نه ویژه، در بورس یک تولید کننده که به طور مثال نیاز به ورق فولادی دارد نمی‌تواند کالای مورد نیاز خود را بر اساس اندازه، ابعاد میزان و قیمت مناسب تهیه کند چرا که عرضه در بورس بر اساس نیاز و پلتفرم آنها صورت نمی‌گیرد و تولید کننده بر اساس سهمیه‌ای که در سایت بهین یاب برایش تعریف شده می‌تواند جنس دریافت کند، بورس یک فرایندی شبیه مزایده است کسی که پول در دست دارد برنده این مزایده می‌شود اما واحد تولیدی که با مشکل سرمایه در گردش مواجه است با چالش‌هایی در تأمین مواد اولیه مواجه می‌شود.
هاشمی می‌گوید: ضمن اینکه اگر یک واحد تولیدی ۳۰ درصد تولید داشته باشد می‌تواند کالای مورد نیاز خود را تأمین کند به راستی چه نهادی بر این خوداظهاری نظارت دارد وصحت سنجی می‌کند؟ این مسائل باعث می‌شود تولید کننده که نیاز واقعی ندارد خرید کند و آن را چندین برابر قیمت به فروش برساند و تولیدکننده واقعی مجبور شود مواد اولیه مورد نیاز خود را در بازار آزاد تهیه کند.
وی تأکید می‌کند: راهکار این است که در سیستم مچینگ سازنده مواد اولیه در کنار صنعت قرار گرفته و مواد اولیه مورد نیاز کارخانه را بر اساس نیازی واقعی آنها تأمین کند تا شاهد افزایش قیمتها نباشیم، هرچند کشف قیمت در تالار انجام می‌شود اما این روش اشکالی ندارد، در سیستم عرضه مستیم همان قیمت را بپردازند که مزیت‌هایی دارد از جمله اینکه نقدی نیست و واحد تولیدی می‌تواند به طور مثال با فولاد مبارکه به توافق برسد و ماهانه سفارش‌گذاری کند و واحد عرضه کننده مواد اولیه نیز تقاضا را مدیریت کند، چرا که با توجه به سابقه خرید واحد تولید می‌تواند مشتری واقعی را بشناسد نیاز کاذب را پاسخی ندهد و از این طریق مانع افزایش قیمتها شود.
لزوم نظارت دقیق بر توزیع مواد اولیه واحدهای تولیدی
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی نیز می‌گوید: نظارت بر نحوه توزیع مواد اولیه واحدهای تولیدی یکی از ضروریات مهم در سال جهش تولید است تا بتواند به مدیریت صحیح آن مشکلات تولید را حل و فصل کرد.
محمد حسن آصفری می‌افزاید: امروز با وجود اینکه باید نظارت جدی بر تأمین مواد اولیه شرکت‌ها صورت گیرد، متأسفانه این نظارت‌ها وجود ندارد و بسیاری از واحدهای تولیدی در تأمین مواد اولیه با چالش مواجه هستند.
وی تصریح می‌کند: در حال حاضر دلال‌بازی عده‌ای به اسم تولیدکننده در بازار بورس موجب شده مواد اولیه به دست تولیدکننده واقعی نرسد و او مجبور شود مواد مورد نیاز خود را چندین برابر قیمت از بازار آزاد تهیه کند.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس با بیان اینکه باید راهکارهای اصولی برای رفع مشکل تولیدکنندگان ارائه دهد، بیان می‌کند: در سال جهش تولید و در شرایطی که کشور در شرایط سخت تحریم قرار دارد، اقداماتی را شاهد هستیم که جای بسی تأسف است، از جمله این اقدامات صادرات مواد خام به کشورهای دیگر با قیمت‌های ناچیز و واردات مواد فرآوری شده حاصل از این مواد خام با چندین برابر قیمت است.
آصفری می‌گوید: به طور نمونه شمش آلومینیوم را به قیمت ۲۵ هزار تومان صادر می‌کنیم و ورق آن را به قیمت ۹۰ هزار تومان وارد می‌کنیم، در حالی که تولید شمش آلومینیوم آلودگی بسیاری به همراه داشته و صنایع آب را نیز درگیر می‌کند.
وی اظهار می‌کند: چرا باید شرکت‌های سوری با اخذ مجوز در بورس برنامه‌ریزی کرده و با خرید مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات دیگر آن را در بازار آزاد به فروش برسانند، این یک سیستم معیوبی است که نیازمند اصلاح است.
