با امضای پیمان پولی میان ایران و روسیه، دو کشور نه‌تنها به‌دنبال تقویت روابط اقتصادی هستند، بلکه در تلاشند با استفاده از ارزهای ملی، از سلطه دلار بر تجارت خود رها شوند.
به گزارش اهام ایران، سال‌هاست که دلار و یورو بر تجارت جهانی تسلط دارند و نه تنها به‌عنوان ابزار اقتصادی، بلکه به‌عنوان اهرم‌های فشار سیاسی علیه کشورهای غیرهمسو با سیاست‌های غرب عمل می‌کنند. اما در دل این فشارهای جهانی، کشورهایی چون ایران و روسیه با رویکردی نوین درصدد حذف این ابزار از معادلات تجاری خود هستند.
دلارزدایی، به‌عنوان یک استراتژی کلیدی، می‌تواند چالش‌های ناشی از تحریم‌ها را کاهش دهد و زمینه‌ساز ایجاد تجارتی مستقل‌تر و کم‌وابسته به ارزهای خارجی شود. این رویکرد نه تنها برای کاهش اثرات تحریم‌ها مؤثر است، بلکه در صورتی که همراه با ایجاد شبکه‌های بانکی گسترده و توسعه مبادلات تجاری باشد، می‌تواند موجب تقویت ارزهای ملی و کاهش تورم شود.
استعمار نوین دلار باید پایان یابد
در خردادماه امسال، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در نشست اقتصادی پترزبورگ، انتقاد شدیدی از سلطه دلار داشت و آن را به‌عنوان شکلی از «استعمار نوین» توصیف کرد. پوتین اظهار داشت: ایالات متحده با انحصار دلار، منابع کشورهای دیگر را از آن خود می‌کند. پوتین با اشاره به کاهش سهم دلار در تجارت روسیه و افزایش استفاده از روبل در مبادلات خارجی، گفت: ما تمرکز خود را بر تغییر ساختار صادرات و واردات گذاشته‌ایم و به‌رغم تحریم‌های غیرقانونی، همچنان یکی از بزرگترین بازیگران در تجارت جهانی خواهیم بود.
پیمان پولی ایران و روسیه؛ گامی عملی در مسیر دلارزدایی
در تیرماه سال جاری، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در سفر خود به روسیه، پیمان پولی جدیدی را میان دو کشور به امضا رساند. این توافق، که گامی اساسی در جهت دلارزدایی محسوب می‌شود، زمینه‌های حذف تدریجی دلار به‌عنوان ارز واسطه در مبادلات تجاری ایران و روسیه را فراهم می‌آورد.
حالا در دیدار اخیر فرزین با رئیس بانک مرکزی روسیه، با تاکید بر عملیاتی شدن پیمان پولی میان ایران و روسیه، سندی سه‌جانبه امضا شد که شامل استفاده از پول‌های ملی در تجارت دو کشور، اتصال پیام‌رسان‌های بانکی ایران (سپام) و روسیه (SPFS)، و ایجاد شبکه پرداخت کارتی مشترک بود.
فرزین در این زمینه توضیح داد: ارزهای دو کشور بر اساس نرخ توافقی بازار ارز تجاری تسویه خواهند شد و به زودی تابلوهای نرخ روبل در ایران راه‌اندازی خواهد شد.
پول دیجیتال و توسعه همکاری‌های بانکی
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه به تازگی توافقی میان بانک مرکزی ایران و روسیه درباره پول دیجیتال انجام شده است از به کارگیری پول دیجیتال در مبادلات تجاری میان ایران و روسیه خبر داد و گفت: با راه اندازی شعب بانک های «V.T.B» و «میربیزینس» تجار ایرانی می توانند عملیات صادرات خود را از طریق این شعب انجام دهند همچنین با تمهیدات پیش بینی شده در صدد رفع مشکل عدم تعادل تجاری بین دو کشور هستیم. فرزین در نشست هم اندیشی با فعالان اقتصادی فدراسیون روسیه نیز با اشاره به توافق بانک مرکزی ایران و روسیه گفت: در حال حاضر طرح آزمایشی پول دیجیتال در کیش در حال انجام است و این دوره آزمایشی به طور تقریبی رو به اتمام است و این پول فعال خواهد شد. همچنین کشور روسیه نیز فعالیت هایی را داشته و تلاش خواهیم کرد از پول دیجیتال برای عملیات مبادلات اقتصادی استفاده کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی ایران همچنین از اتصال شبکه‌های کارتی «میر» و «شتاب» خبر داد و افزود: با این اقدام، کارت‌های بانکی ایرانی و روسی به‌زودی در پایانه‌های فروش دو کشور قابل استفاده خواهند بود. به گفته فرزین، در حال حاضر کارت‌های عضو شبکه شتاب در دستگاه های خودپرداز روسیه فعال است. پیش از سفر به روسیه، یک میلیارد روبل به حساب V.T.B واریز شد این بانک، بانک عامل از طرف روسیه است و از طرف ایران هم بانک صادرات به عنوان بانک عامل تعیین شده است در تلاش هستیم تا بانک ملی را هم در این پروژه درگیر کنیم.
چشم‌انداز همکاری‌های تجاری ایران و روسیه
پیمان پولی ایران و روسیه، علاوه بر کاهش وابستگی به ارزهای تحریم‌پذیر، تحولی بزرگ در روابط اقتصادی دو کشور ایجاد خواهد کرد. این توافق، نه تنها می‌تواند الگویی برای کشورهای دیگر در مسیر مقابله با تحریم‌ها و رسیدن به استقلال اقتصادی باشد، بلکه با گسترش شبکه همکاری‌های اقتصادی، بستر توسعه تجارت جهانی برای ایران و روسیه فراهم خواهد شد.
حسین سلاح‌ورزی، رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران، در این خصوص به تابناک گفت: این پیمان می‌تواند مزایای بسیاری برای ایران داشته باشد، از جمله تسهیل مبادلات تجاری، کاهش نیاز به ارزهای جهانی و تقویت همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای. با توجه به شرایط تحریمی، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات می‌تواند فشار بر ذخایر ارزی را کاهش دهد و به‌عنوان یک ابزار در برابر سلطه دلار و یورو عمل کند.
وی همچنین افزود: در کوتاه‌مدت، این پیمان به‌عنوان ابتکاری در برابر فشارهای تحریمی مفید خواهد بود. اما برای تبدیل شدن به یک ابزار مؤثر در تقویت موقعیت ایران در اقتصاد جهانی، باید بخشی از یک استراتژی جامع‌تر باشد. این پیمان به‌تنهایی نمی‌تواند جایگزین سیاست‌های اقتصادی پایدار شود و در صورت عدم مدیریت صحیح، ممکن است به تضعیف بیشتر اقتصاد ایران منجر شود.
پیمان پولی ایران و روسیه، با ایجاد یک مسیر جدید در تجارت بین‌الملل و کاهش وابستگی به دلار، می‌تواند الگوی مناسبی برای سایر کشورهای درگیر در تحریم‌ها باشد. این توافق با مدیریت دقیق و گسترش همکاری‌های اقتصادی، می‌تواند به‌طور مؤثر موقعیت اقتصادی ایران را در سطح جهانی تقویت کند و به کاهش اثرات تحریم‌ها کمک کند.
منبع؛ تابناک
