دادههای بانک مرکزی و مرکز آمار نشان میدهد که از سال ۱۳۵۷ تاکنون یعنی طی ۴۴ سال منتهی به ۱۴۰۰، اقتصاد ایران فقط طی ۴ سال تورم تکرقمی را تجربه کرده است.
معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران با استناد به دادههای مرکز آمار و بانک مرکزی، جزئیات تورم در سال ۱۴۰۰ را تشریح کرد. این گزارش نشان میدهد بالاترین نرخ تورم، طی ۱۰ سال اخیر منتهی به سال ۱۴۰۰ مربوط به همین سال و با رقم ۴۰.۲ درصد بود.
بر اساس دادههای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، از سال ۱۳۵۷ تاکنون یعنی طی ۴۴ سال منتهی به ۱۴۰۰، اقتصاد ایران فقط طی ۴ سال تورم تک رقمی را تجربه کرده است.
در ادامه گزارش معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق تهران آمده است: بعد از سال ۱۳۷۴ با نرخ تورم ۴۹.۴ درصدی، سال ۱۴۰۰ دومین سالی است که اقتصاد ایران نرخ تورم بالای ۴۰ درصد را داشته است. بانک مرکزی نرخ تورم سال ۱۳۹۸ را برابر با ۴۱.۲ درصد اعلام کرده بود که در صورت مبنا قراردادن نرخ مزبور، تواتر تجربه نرخ تورم بالای ۴۰ درصد طی دوره مزبور به ۳ سال و نرخ تورم ۳۰ الی ۴۰ درصد به ۴ بار تغییر خواهد کرد.
کاهش سرعت افزایش ماهانه تورم
در دوازدهمین ماه سال ۱۴۰۰، نرخ تغییرات ماهانه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای کشور به ۱.۳ درصد رسید که نسبت به رقم مشابه ماه قبل، از سرعت افزایش ماهانه شاخص کاسته شد. تورم نقطه به نقطه اسفند ۱۴۰۰ (نسبت به اسفند سال قبل) ۳۴.۷ درصد و طی ۱۲ ماه منتهی به اسفند ماه نیز ۴۰.۲ درصد (همان تورم کل سال) اعلام شده است.
نرخ تورم برای خانوارهای روستایی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۴۲.۸ درصد و برای خانوارهای شهری برابر با ۳۹.۷ درصد بوده است. همچنین طی سال ۱۴۰۰ عوامل اثرگذار بر تحقق نرخ تورم ۴۰.۲ درصدی، مشارکت۲۸.۸ واحد درصدی گروه کالایی و ۱۱.۴ واحددرصدی گروه خدمات است.
بر اساس تفکیک گروههای عمده، مهمترین عوامل مشارکتکننده در تورم سال ۱۴۰۰، گروه خوراکیها و آشامیدنیها با سهم ۱۶.۷ واحددرصد، مسکن (شامل اجاره و خدمات تعمیر مسکن) با سهم ۶.۶ واحددرصد، حمل و نقل با سهم ۴.۵ واحددرصد، پوشاک و کفش با سهم ۲.۷ واحددرصد، مبلمان و لوازم خانگی با سهم ۲.۴ واحددرصد و بهداشت و درمان با سهم ۲.۲ واحد درصد و در مجموع با سهم ۳۰.۷ واحددرصدی هستند.
افزایش شاخص بهای گروه انرژی (آب، برق و سوخت) در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل، حدود ۲۴.۵ درصد و میزان مشارکت آن در تورم سال مزبور رقمی کم و حدود ۰.۷ واحددرصد است. کمترین افزایش شاخص بهای مصرفکننده در سال ۱۴۰۰ مربوط به گروه خدماتی ارتباطات، با نرخ ۶.۴ درصد و کمترین مشارکت نیز متعلق به این گروه با سهم۰.۱۲ واحد درصدی است.
در میان اقلام خوراکی و آشامیدنی سه گروه کالایی شامل، نان و غلات، گوشت قرمز و ماکیان و سبزیجات در مجموع حدود ۵۰ درصد از مشارکت ۱۶.۷۴ واحددرصدی گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها را در تورم ۱۴۰۰ تشکیل دادهاند.
از منظر طبقهبندی کالایی بر حسب ماندگاری، بیشترین مشارکت در تورم سال ۱۴۰۰ مربوط به گروه کالاهای بیدوام با ۲۱.۴ واحددرصد سهم است.
گزارش معاونت بررسیهای اقتصادی ایران از روند تورم در اقتصاد ایران