به گزارش مهر، بررسی آخرین داده‌های مرتبط با وضعیت نوسازی صنایع کشور نشان می‌دهد که حدود ۱۲ هزار واحد صنعتی از مجموع بیش از ۸۴ هزار واحد دارای پروانه بهره‌برداری از وزارت صمت، عمری بالاتر از ۲۰ سال دارند. همچنین میانگین عمر ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی کشور بیش از دو دهه برآورد شده است؛ موضوعی که به معنای افزایش فرسودگی ماشین‌آلات و در نتیجه کاهش بازدهی آنهاست.
بر پایه تحلیل کارشناسان صنعتی، عدم نوسازی و بهسازی صنایع پنج عارضه مهم به دنبال دارد که نخستین و جدی‌ترین آنها افزایش مصرف انرژی است. بنا بر آخرین آمارهای سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)، بیش از یک چهارم انرژی مصرفی کشور به واحدهای صنعتی اختصاص دارد.
افزایش آلایندگی صنایع دومین پیامد است. طبق آمارها، بخش انرژی با سهم ۸۱ درصدی بیشترین نقش را در انتشار گازهای گلخانه‌ای کشور دارد. از دیگر عوارض فرسودگی صنایع می‌توان به افزایش ظرفیت خالی و کاهش تیراژ تولید، افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، افت کیفیت محصولات و در نهایت افزایش قیمت تمام‌شده تولیدات اشاره کرد. مجموعه این مشکلات منجر به کاهش توان رقابت‌پذیری واحدهای صنعتی و تضعیف صادرات کشور می‌شود.
پیگیری‌ها حاکی است تاکنون اقداماتی همچون شناسایی مشکلات بیش از ۲ هزار واحد صنعتی، تعامل با ذی‌نفعان، طراحی نظام و پلتفرم نوسازی و بازسازی و همچنین تعریف اختیارات مجری در طرح کمک‌های فنی و اعتباری به صنایع انجام شده است.
به گفته کارشناسان، برای تحقق نوسازی واحدهای صنعتی باید از منابع طرح کمک‌های فنی و اعتباری به صنایع استفاده شود. این منابع شامل اولویت اعطای تسهیلات صندوق‌های وابسته به وزارت صمت، صندوق حمایت از سرمایه‌گذاری‌های کوچک، صندوق ضمانت صادرات، صندوق توسعه صنایع دریایی، صندوق نوآوری و شکوفایی و همچنین تخصیص بخشی از منابع بودجه سنواتی از جمله تسهیلات تبصره (۲) و صندوق ملی محیط زیست است.
علاوه بر این، مشوق‌هایی نیز برای صنایع در نظر گرفته شده که شامل اولویت تخصیص ارز، معافیت‌های گمرکی و مالیاتی، صدور ضمانت‌نامه، بیمه‌نامه، حمایت از صادرات، آموزش و تحقیق و توسعه می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که نوسازی و بازسازی صنایع در قالب این طرح، طی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ به شرح زیر بوده است:
از مجموع ۳,۲۹۴ میلیارد ریال منابع تخصیص‌یافته (۷۲ درصد نقدی و مابقی اوراق اخزا)، ۱,۲۶۰ میلیارد ریال در مرحله عقد قرارداد در سال ۱۴۰۴ (پس از اهرم‌سازی معادل ۳,۷۸۰ میلیارد ریال)،۵۴۷ میلیارد ریال اوراق اخزا با سررسید ۱۴۰۵،مابقی منابع با تلفیق منابع بانکی (بیش از ۴,۳۷۱ میلیارد ریال) در قالب تسهیلات در حال پرداخت است.
در مجموع، ۱,۴۸۷ میلیارد ریال منابع اهرم شده معادل ۴,۳۷۱ میلیارد ریال با بانک عامل همراه بوده است.
همچنین ۱,۲۶۰ میلیارد ریال نقدی منابع ۱۴۰۳ در شرف انعقاد قرارداد با صندوق‌های مشخص شده قرار دارد.
تاکنون بیش از ۲۰۰ واحد متقاضی عارضه‌یابی شده‌اند.
در مجموع، ۹۸ واحد صنعتی برای دریافت تسهیلات به ارزش ۱۵,۱۸۳ میلیارد ریال معرفی شده‌اند.
از این میان، ۶۴ واحد در بخش سرمایه ثابت (معادل ۱۱,۲۷۵ میلیارد ریال)و ۳۴ واحد در بخش سرمایه در گردش (معادل ۳,۹۰۸ میلیارد ریال) معرفی شده‌اند.
نسبت کل تسهیلات معرفی‌شده به منابع، ۳/۴۷ برابر اعلام شده است.
با این حال، در نهایت تا سال ۱۴۰۳ تنها ۱۴ واحد موفق به دریافت تسهیلات سرمایه ثابت به ارزش ۲,۶۵۰ میلیارد ریال و ۶ واحد موفق به دریافت تسهیلات سرمایه در گردش به ارزش ۷۴۶ میلیارد ریال شده‌اند.
طبق آمارهای منتشرشده، نمودار تفکیکی نوسازی و بازسازی صنایع از محل این طرح طی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳، توزیع عملکرد استان‌ها را نیز مشخص می‌کند.
