سخنان دو روز گذشته رهبر معظم انقلاب در خصوص اصلاح نظام ارزی و تقویت ارزش پول ملی بسیار مورد توجه محافل کارشناسی و خبرگانی در فضای رسانه‌ای قرار گرفت.
به گزارش اهام ایران، دو روز گذشته دیدار رهبری با مسئولان نظام برگزار شد. یکی از محورهای مهم فرمایشات رهبری در این جلسه تأکید ایشان به «اصلاح نظام ارزی کشور» و تقویت پول ملی بود.
ایشان در این راستا فرمودند: حتی اگر فرمولی وجود دارد که عمل کنیم، تورم می‌آید پایین؛ اما قیمت ارز می‌رود فلان قدر می‌شود، این درست نیست، برای خاطر اینکه اگر پول ملی با بالا رفتن قیمت ارز، ارزشش کاسته شد، تورم هرچه پایین باشد، این پول قیمتی ندارد، قدرت خرید برای مردم فقیر و ضعیف به‌وجود نمی‌آید.
واکاوی نکات اقتصادی روز گذشته رهبری
از روز گذشته در محافل کارشناسی در مورد این فرمایشات رهبری تحلیل‌های مختلفی ارائه شد، در همین راستا واکاوی و تحلیل نکاتی که رهبری روز گذشته در خصوص اصلاح نظام ارزی و تقویت پول ملی به آن اشاره کردند، بسیار حایز اهمیت است.
جبران کسری بودجه با جهش نرخ ارز باطل است
به‌نظر می‌رسد نکته‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص کاهش تورم و افزایش نرخ ارز به آن اشاره کردند، سیاست حذف ارزهای ترجیحی به‌منظور تک‌نرخ‌سازی ارز و حذف رانت ادعایی میان این دو نرخ بود، سیاستی که دقیقاً در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ با حذف یک‌شبه ارز ترجیحی و رساندن آن به محدوده نرخ بازار در دستور کار قرار گرفت تا تورم را کنترل کند، اما منجر به کاهش ارزش پول ملی شد و در کنترل تورم نیز موفق نبود،
در واقع همواره استدلال گروهی بر این مسئله بوده است که وقتی دولت منابع ارزی خود را با نرخ ترجیحی با هدف کنترل قیمت کالاهای اساسی به فروش می‌رساند، منابع ریالی زیادی (اختلاف بین نرخ ترجیحی و نرخ بازار آزاد) را از دست می‌دهد، در همین صورت اگر این نرخ ترجیحی حذف شود، منابع ریالی زیادی در اختیار دولت قرار می‌گیرد که می‌تواند از این طریق کسری بودجه خود را تا حد خوبی پوشش دهد و با مدیریت کسری بودجه، تورم را کنترل کند.
تقویت ارزش پول ملی جدا از ایجاد قدرت خرید، آبروی کشور است
از طرفی دیگر تزریق ارز مازاد نفتی با نرخ ارز رسمی (تجاری) که به‌منظور جبران کسری تراز منفی تجاری نیز در دستور کار قرار می‌گیرد همواره از سوی این گروه نفی می‌شود و این اقدام را محرومیت دولت از منابع ریالی گسترده‌ای می‌دانند،
سیاستی که در چند ماه گذشته نیز با اهدافی همچون برچیده شدن رانت و تک‌نرخ‌سازی ارز مجدداً در دستور کار قرار گرفت، اما نتیجه جز افزایش رانت ادعایی و جهش نرخ ارز در بازار غیررسمی نداشت و در نهایت نیز قدرت خرید مردم را از کانال کاهش ارز پول ملی کم کرد.
لازم به ذکر است رهبر معظم انقلاب، تقویت ارزش پول ملی را جدا از نقش آن در افزایش قدرت خرید مردم، آبروی کشور عنوان کردند.
کاهش تورم بر مبنای حذف تقاضای اقشار ضعیف اشتباه است
اما نکته دیگری که از فرمایشات رهبر معظم انقلاب برداشت می‌شود، کنترل تورم با حذف تقاضای بخشی از جامعه است، اتفاقی که دقیقاً نمونه آن را در آرژانتین شاهد آن بودیم. اصلاحات ارزی که خاویر میلی در آرژانتین در دستور کار قرار داد (رشد ۴برابری نرخ ارز اگرچه توانست تورم ماهانه را کاهش دهد، اما رفاه جامعه و تقاضای بخش قابل‌توجهی از افراد جامعه را از بین برد و در واقع از این راه موفق به مهار تورم شد.
رهبر معظم انقلاب این نوع سیاست‌ها را که کنترل تورم را از طریق حذف تقاضای بخش پایین‌دستی جامعه ممکن می‌کند، سیاستی باطل و نادرست می‌دانند چرا که همواره حمایت از معیشت اقشار ضعیف از ارکان اساسی انقلاب اسلامی بوده است.
منبع؛ تسنیم
