ناترازی انرژی که چند دهه گذشته و نتیجه بی توجهی به توسعه زیرساخت هاست، منجر به کاهش تولید و سهم صادرات از بازارهای جهانی در صنایع بزرگی از جمله فولاد، سیمان و سایر صنایع بزرگ و ارزآور کشور شده است.
به گزارش اهام ایران، بی توجهی به توسعه زیرساخت های انرژی کشور از حدود ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته تاکنون باعث مشکلاتی در تولید صنایع شده که سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل تر شرایط بحرانی تری داشته است.
قطعی برق و گاز در سالی که گذشت به قدری زیاد بود که در هفته به صورت ۲ روز واحدهای صنعتی با قطعی برق یا گاز روبرو بودند.
بیشترین ضربه ناترازی انرژی به واحدهای کوچک بود و واحدهای بزرگ تولیدی و بنگاه های اقتصادی برای اینکه بازارهای خود را از دست ندهند همچنان پای تولید و اشتغال ایستادند. ضمن اینکه کاهش تولید منجر به افت صادرات و سهم ارز آوری در اقتصاد شده است.
بسیاری از صنعتگران نگران از دست دادن بازارهای صادراتی با کاهش تولید ناشی از مشکلات ناترازی انرژی هستند که باید در این زمینه برای افزایش سهم انرژی برنامه ریزی صورت گیرد.
صنایعی شامل فولاد، سیمان، لوازم خانگی، رنگ و رزین، کاشی و سرامیک و سایر صنایع با مشکلات قطعی گاز و برق روبرو بوده اند و کج دار و مریز اقدام به تولید کرده اند تا نیاز داخل را تامین کنند.
بسته جبرانی حمایت از تولید
در راستای حمایت از تولیدکنندگان و صنعتگران، وزارت صنعت، معدن و تجارت بسته حمایتی جبران تولید ناشی از ناترازی انرژی را به تصویب و مرحله اجرا رساند.
طبق این سند، صنعتگران از اسفند ماه سال گذشته تا خردادماه سال ۱۴۰۴ می توانند توان خود را برای جبران عقب ماندگی های تولید قرار دهند، بر اساس این طرح ناترازی انرژی محدودیت پیدا می کند و تامین پایدار انرژی واحدهای تولیدی صورت می گیرد.
در این بسته حمایتی، تمهیدات ویژهای برای کاهش فشار مالی بر تولیدکنندگان در نظر گرفته شده است که شامل مهلت یا اقساط در پرداخت تعهدات مالی به سازمانهای مالیاتی و بیمه ای، تسهیل در پرداخت بدهیها و تسریع در تامین ارز مورد نیاز است.
صنعتگران می توانند از این فرصت استفاده کرده و تا سه شیفت کاری برنامه ریزی کنند. در این برنامه رشد بیش از ۲۰ درصدری در حوزه تولید و صادرات پیش بینی شده است و امکان خرید نهاده های تولید و تقسیط فراهم شده است.
کاهش تولید ۵.۵ درصدی فولاد و ۲ درصدی سیمان به خاطر ناترازی انرژی
بر اساس آخرین آمار از سوی انجمن تولیدکنندگان فولاد در سالی که گذشت، ۵.۵ درصد کاهش تولید در فولاد خام ثبت شد که معادل حدود ۲ میلیون تن نسبت به سال قبل از آن، بوده است . بر این اساس، تولید فولاد خام در سال ۱۴۰۳ حدود ۳۰ میلیون تن ثبت شده است که نسبت به سال قبل از آن با کاهش تولید روبرو بوده است که طبق برآوردهای صورت گرفته ارزش تولید از دست رفته سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار گزارش شده است.
سهم صادرات فولاد در بازارهای جهانی نیز در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است، در سال ۱۴۰۲حدود هشت میلیارد دلار صادرات فولاد بوده است که این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسید که حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار ارز آوری را کاهش داده است.
یکی دیگر از صنایعی که از قبال ناترازی انرژی خسارت جبران ناپذیری خورد صنعت سیمان بود که حدود ۷۰ درصد کوره های تولید سیمان متوقف شد و با حداقل ظرفیت کار کرد.
بر اساس آخرین آمارهای انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، سال گذشته حدود ۵۹ میلیون و ۳۰۰ هزار تن سیمان تولید شد که نسبت به سال قبل تر، ۲ درصد کاهش یافته است که شامل کسری ۷۰۰ هزار تنی سیمان شد.
وضعیت صادرات در صنعت سیمان نشان می دهد که سال گذشته ۱۱ میلیون تن صادرات شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل تر، هفت درصد کاهش داشته است همچنین ۱۹ درصد نیز کاهش صادرات در کلینکر ثبت شده است که امر بازارهای صادراتی را تهدید می کند.
خسارت ۳۰۰ همتی قطعی گاز و برق به صنایع
درباره وضعیت ناترازی انرژی معاون برنامه ریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفته بود که قطعی برق و گاز در سال گذشته عددی نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان خسارت به صنایع زد.
به گفته سعید شجاعی، در تابستان سال گذشته برآورد وزارت صنعت از خسارت قطعی برق به صنایع ۱۷۳ هزار میلیارد تومان و خسارت ناشی از قطعی گاز به حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ همت برآورد شده است.
معاون برنامه ریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه سال گذشته محدودیت صنایع عمده تا ۶۷ درصد افزایش پیدا کرده بود، گفته بود که با رایزنیهایی که صورت گرفته بود این محدود به زیر ۵۰ درصد رسید.
ورود صنایع به تولید انرژی
صنایع انرژیبر با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلفند دستکم یکهزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و پاک تا پایان سال ۱۴۰۴ از محل منابع داخلی احداث کنند.
بر اساس قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق، صنعت موظف است تا پایان سال ۱۴۰۴، هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و ۹ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی را به بهرهبرداری برساند.
بیش از ۲ هزار مگاوات پروژه تجدیدپذیر در صنعت آغاز شده است که پیشبینی میشود که تا پایان سال ۱۴۰۳، حداقل میزان انرژی تجدیدپذیر تولیدی به ۲ برابر میزان پیشبینیشده در قانون برسد. همچنین پروژههای مرتبط با نیروگاههای حرارتی نیز در حال پیگیری و اجرا هستند تا به اهداف تعیینشده دست یابند.
منبع؛ ایرنا