کاهش دوباره نرخ بهره در چین، پیش‌بینی کاهش تورم جهانی، عقب ماندن اپل در رقابت شدید شرکت‌های فناوری، افزایش قیمت جهانی نفت و بهبود اقتصادی هند از مهمترین خبرهای اقتصادی هفته اول آبان سال ۱۴۰۳ بوده است.
به گزارش اهام ایران، در هفته گذشته اعداد و ارقام متعددی درباره اقتصاد، تجارت و کسب‌وکار از سوی رسانه‌ها، نهادهای اقتصادی بین‌المللی و مراکز تحقیقاتی منتشر شد که مهمترین آن‌ها ازاین‌قرار است:
۳٫۱ درصد
بانک مرکزی چین باهدف احیای اقتصاد این کشور، و در ادامه روند کاهش نرخ بهره که از ماه گذشته آغازشده است، نرخ اولیه وام یک‌ساله خود را با ۲۵ واحد کاهش از ۳٫۳۵ درصد به ۳٫۱ درصد رسانید، درحالی‌که نرخ بهره وام پنج‌ساله با همان حاشیه از ۳٫۸۵ درصد به ۳٫۶ درصد کاهش یافت. نرخ‌های وام آخرین بار در ماه جولای کاهش‌یافته اندو پان گونگ شنگ، رئیس بانک خلق چین هفته گذشته در یک مجمع مالی گفت که نرخ‌های وام در ۲۱ اکتبر بین ۲۰ تا ۲۵ واحد کاهش خواهد یافت. بانک مرکزی در ۲۴ سپتامبر نرخ ذخایر الزامی بانک‌ها را تا ۵۰ واحد پایه و نرخ بازپرداخت معکوس هفت‌روزه را ۲۰ واحد کاهش داد که تهاجمی‌ترین محرک از زمان همه‌گیری کرونا تاکنون به شمار می‌رود و شامل اقداماتی برای حمایت از بخش بیمار املاک و افزایش مصرف است. همچنین در ماه گذشته نرخ تسهیلات وام میان‌مدت ۳۰ واحد کاهش یافت. بیشتر وام‌های جدید و معوق در چین یک‌ساله هستند، درحالی‌که نرخ پنج‌ساله بر قیمت‌گذاری وام مسکن تأثیر می‌گذارد. از زمان اجرای سیاست‌های کاهشی از ۲۴ سپتامبر، شاخص CSI۳۰۰ ، شاخص بورس شانگهای و شنژن، رکوردهایی را برای جابه‌جایی‌های روزانه شکسته است و در کل بیش از ۱۴ درصد افزایش‌یافته است. یوان در این دوره ۱ درصد در برابر دلار کاهش‌یافته است.
۳٫۵ درصد
صندوق بین‌المللی پول در گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهانی خود که روز سه‌شنبه منتشر شد، اعلام کرد که تورم کل جهان تا پایان سال ۲۰۲۵ از میانگین ۵٫۸ درصد در سال ۲۰۲۴ به ۳٫۵ درصد به‌صورت سالانه کاهش می‌یابد. تورم در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲ با نرخ سالانه ۹٫۴ درصد به اوج خود رسید. نرخ پایان سال ۲۰۲۵ اندکی کمتر از میانگین افزایش سالانه قیمت‌ها در دو دهه قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ است. در گزارش صندوق بین‌المللی پول آمده است که نبرد جهانی علیه تورم تقریباً برنده‌شده است اما جهان هنوز با خطرات ژئوپلیتیکی فزاینده و چشم‌انداز رشد بلندمدت ضعیف‌تر مواجه است. براساس این گزارش پس از رسیدن به اوج ۹٫۴ درصدی سال‌به‌سال در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲، پیش‌بینی‌شده است که تورم کل تا پایان سال آینده به ۳٫۵ درصد کاهش یابد که اندکی کمتر از میانگین دو دهه قبل از همه‌گیری است. در اکثر کشورها، تورم در حال حاضر نزدیک شدن به اهداف بانک مرکزی است که راه را برای تسهیل پولی در بانک‌های مرکزی بزرگ هموار می‌کند. به گفته این گزارش اقتصاد جهانی در طول فرآیند کاهش تورم به‌طور غیرعادی انعطاف‌پذیر باقی‌مانده است. پیش‌بینی می‌شود رشد در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ در سطح ۳٫۲ درصد ثابت بماند، اما برخی از اقتصادهای کم‌درآمد و درحال‌توسعه شاهد بازنگری‌های نزولی قابل‌توجهی در رشد بوده‌اند که اغلب با تشدید درگیری‌ها مرتبط است.
۱۰ میلیون
سهام شرکت اپل روز چهارشنبه گذشته، پس‌ازاینکه مینگ چی کوئو، تحلیلگر زنجیره تأمین صنعت، گفت که اپل، سفارش تولید آیفون ۱۶ را حدود ۱۰ میلیون دستگاه برای سه‌ماهه چهارم سال جاری و نیمه اول سال ۲۰۲۵ کاهش داده است، حدود ۲ درصد سقوط کرد. به گفته این تحلیلگر بیشتر کاهش سفارش مربوط به مدل استاندارد آیفون ۱۶ است؛ نه مدل‌های آیفون ۱۶ پرو که به نمایشگرهای زیباتر و دوربین‌های بهتری مجهز بوده و محبوبیت بیشتری در بین مصرف‌کنندگان داشته‌اند. درنتیجه، تولید آیفون ۱۶ برای نیمه دوم سال ۲۰۲۴، اکنون ۸۴ میلیون دستگاه تخمین زده می‌شود و برآورد این تحلیلگر از حدود ۸۸ میلیون دستگاه، کاهش‌یافته است. کوئو اکنون پیش‌بینی می‌کند که تولیدکنندگان قراردادی اپل در سه‌ماهه چهارم، ۸۰ میلیون آیفون دستگاه تولید خواهند کرد که در مقایسه با حدود ۸۴ میلیون دستگاه در سال گذشته کمتر است. او تولید ۴۵ میلیون دستگاه در سه‌ماهه اول و ۳۹ میلیون دستگاه در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ را برآورد می‌کند که به ترتیب، کمتر از ۴۸ میلیون و ۴۱ میلیون دستگاه در سال قبل است.
۹۳٫۲ میلیون
براساس تحلیل شبکه CNBC از چندین تخمین اقتصادی، ایده‌های اصلاح مالیاتی دونالد ترامپ می‌تواند برای تقریباً ۹۳٫۲ میلیون آمریکایی معافیت‌های مالیاتی بر درآمد کلی یا جزئی به همراه داشته باشد. ترامپ همچنین متعهد شده است که تعرفه جهانی ۲۰ درصدی را بر همه کالاهای وارداتی از همه کشورها با نرخ مشخص ۶۰ درصد برای واردات چین اعمال کند. کارشناسان مالیاتی این تصور را که درآمد حاصل از تعرفه می‌تواند خسارات ناشی از حذف مالیات بر درآمد را جبران کند، رد کرده‌اند. گرت واتسون، تحلیلگر ارشد سیاست در بنیاد مالیات غیر حزبی می‌گوید که ریاضی این تفکر کار نمی‌کند. تعرفه‌های ترامپ در دهه آینده حدود ۳٫۸ هزار میلیارد دلار افزایش می‌یابند که بسیار کمتر از درآمد تخمینی ۳۳ هزار میلیارد دلاری حاصل از مالیات بر درآمد در همان دوره است. در صورت اجرا، معافیت‌های مالیات بر درآمد ترامپ می‌تواند ده‌ها میلیون مالیات‌دهندگان را تحت تاثیر قرار دهد. طبق گزارش اداره تأمین اجتماعی، تقریباً ۶۸ میلیون آمریکایی هرماه مزایای تأمین اجتماعی دریافت می‌کنند. طبق برآورد آزمایشگاه بودجه دانشگاه ییل، در سال ۲۰۲۳، حدود ۴ میلیون کارگر در مشاغل دارای انعام مشغول به کار بودند.
۳٫۶ درصد
اندیشکده زیست‌محیطی امبر (Ember) هشدار داده است که آسیای جنوب شرقی درخطر تعمیق وابستگی خود به سوخت‌های فسیلی است زیرا تلاش می‌کند تقاضای فزاینده برای برق را برآورده کند. این اتاق فکر مستقر در انگلیس در گزارشی که روز سه‌شنبه منتشر شد، اعلام کرد که ۱۰ کشور اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا (ASEAN) کل افزایش ۳٫۶ درصدی تقاضای برق منطقه را در سال گذشته از طریق سوخت‌های فسیلی تأمین کردند. در این گزارش آمده است که سهم اتحادیه کشورهای جنوب شرقی آسیا از انرژی تولیدشده توسط انرژی‌های تجدید پذیر، در مقایسه با ۲۸ درصد در سال ۲۰۲۲، در بحبوحه کاهش تولید برق‌آبی به دلیل خشک‌سالی و سایر رویدادهای شدید، به ۲۶ درصد کاهش‌یافته است. براساس این گزارش، انتشار کربن در سال گذشته ۶٫۶ درصد رشد کرده است که نشان‌دهنده ۴۴ میلیون تن دی‌اکسید کربن اضافی در جو است. براساس این گزارش، ویتنام، مالزی و فیلیپین بیشترین آلاینده‌های زغال‌سنگ را شامل می‌شوند، درحالی‌که گازهای گلخانه‌ای سنگاپور و تایلند بیشتر از منبع گاز طبیعی ایجادشده‌اند.
۷۹.۱ میلیون
حقوق دریافتی سال ۲۰۲۴ ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، با پاداش سهام او در سالی که ارزش بازار این غول فناوری به ۳ هزار میلیارد دلار رسید، ۶۳ درصد افزایش‌یافته و به ۷۹.۱ میلیون دلار رسیده است. پاداش سهام نادلا که در سال میلادی گذشته، ۴۸.۵ میلیون دلار درآمد داشت، از ۳۹ میلیون دلار در سال ۲۰۲۳، به حدود ۷۱ میلیون دلار افزایش‌یافته است. سهام مایکروسافت در سال مالی منتهی به ۳۰ ژوئن ۲۰۲۴، حدود ۳۱.۲ درصد رشد کرد. این غول نرم‌افزاری با پشتوانه سرمایه‌گذاری خود در شرکت OpenAI که سازنده «چت جی پی تی» است، در رقابت برای تسلط بر بازار عرضه هوش مصنوعی مولد، یک پیشرو در میان سایر شرکت‌های بزرگ فناوری دیده می‌شود. طبق اسنادی که مایکروسافت تنظیم کرده است، پاداش نقدی ۵.۲ میلیون دلاری نادلا، کمتر از ۱۰.۷ میلیون دلاری است که او واجد دریافت آن بود زیرا مدیرعامل مایکروسافت، پس از رخنه‌های امنیت سایبری متعددی که این شرکت در طول سال مالی گذشته گزارش کرد، خواستار کاهش پاداش نقدی خود شد.
۳۵۳۰ میلیارد دلار
شرکت انویدیا روز گذشته پس از ثبت رکوردی جدید در ارزش سهام به‌واسطه اوج گرفتن تقاضا برای تراشه‌های هوش مصنوعی این شرکت، شرکت اپل را از مقام خود خلع کرد و عنوان باارزش‌ترین شرکت جهان را به دست آورد. داده‌های شرکت تحلیلگر LSEG نشان می‌دهد که ارزش سهام شرکت انویدیا در بازار برای مدت کوتاهی به ۳۵۳۰ میلیارد دلار رسید که کمی بالاتر از ۳۵۲۰ هزار میلیارد دلار اپل است. انویدیا روز خود را با ۰٫۸ درصد افزایش ارزش بازار برابر ۳۴۷۰ میلیارد دلار به پایان رساند، درحالی‌که سهام اپل ۰٫۴ درصد افزایش یافت و ارزش سازنده آیفون را به ۳۵۲۰ میلیارد دلار رساند. در ماه ژوئن، انویدیا برای مدت کوتاهی و پیش از اینکه مایکروسافت از او سبقت بگیرد، به باارزش‌ترین شرکت جهان تبدیل شد. ارزش بازار این سه غول فناوری چندین ماه است که سر به فلک کشیده است. ارزش بازار مایکروسافت به ۳۱۸۰ میلیارد دلار رسید و سهام آن ۰٫۸ درصد افزایش یافت. تراشه ساز سیلیکون ولی تأمین‌کننده اصلی پردازنده‌های مورداستفاده در محاسبات هوش مصنوعی است و این شرکت به بزرگترین برنده رقابت بین مایکروسافت، آلفابت، متا و دیگر وزنه‌های سنگین تسلط بر فناوری در حال ظهور هوش مصنوعی تبدیل‌شده است.
۰.۲ درصد
قیمت نفت در معاملات روز جمعه بازار آسیا، افزایش یافت و تحت تاثیر تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، به‌سوی ثبت رشد هفتگی پیش می‌رود. بهای معاملات نفت برنت با ۱۸ سنت معادل ۰.۲ درصد افزایش، به ۷۴ دلار و ۵۶ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۱۵ سنت معادل ۰.۲ درصد افزایش، به ۷۰ دلار و ۳۴ سنت در هر بشکه رسید. معاملات هر دو شاخص در معاملات روز گذشته پس از نوسان قیمت‌ها، با ۵۸ سنت کاهش در هر بشکه بسته شدند. گلدمن ساکس روز پنجشنبه پیش‌بینی خود از قیمت نفت، گاز طبیعی و زغال‌سنگ را بدون تغییر گذاشت و محرک‌های چین را برای قیمت‌های انرژی در مقایسه با محرک‌های بزرگ‌تری مانند عرضه نفت از خاورمیانه و آب‌وهوای زمستانی برای گاز طبیعی، متوسط برآورد کرد. این بانک آمریکایی، قیمت نفت برنت را بین ۷۰ تا ۸۵ دلار پیش‌بینی کرده است.
۵۷.۴
شاخص مدیران خرید بخش تولید در ماه اکتبر هند از ۵۶.۵ در ماه قبل به ۵۷.۴ افزایش‌یافته است و نشان از شتاب گرفتن فعالیت اقتصادی در این کشور دارد. نتیجه این نظرسنجی نشان داد که فعالیت اقتصادی هند در ماه اکتبر به دلیل افزایش در بخش‌های تولید و خدمات شتاب گرفته است. شاخص مدیران خرید بخش تولید از ۵۶.۵ در ماه قبل به ۵۷.۴ در ماه اکتبر افزایش یافت که اولین جهش از ماه ژوئن به شمار می‌رود. شاخص مدیران خرید خدمات از ۵۷.۷ در ماه قبل به ۵۷.۹ رسیده است، درحالی‌که شاخص ترکیبی از ۵۸.۳ در سپتامبر به ۵۸.۶ رسیده است. براساس گزارش بلومبرگ سفارش‌های جدید و سفارش‌های صادراتی جدید در هند با نرخ‌های سریع‌تری گسترش‌یافته‌اند که این روند برای تولید صنعتی ماه‌های باقی‌مانده سال ۲۰۲۴ سیگنالی مثبت به شمار می‌رود. بااین‌همه حاشیه سود تولیدکنندگان همچنان تحت‌فشار است زیرا تورم قیمت نهاده‌ها همچنان در حال افزایش است.
۴۹
شاخص مدیران خرید تولید در ژاپن از ۴۹.۷ در سپتامبر به ۴۹ در ماه اکتبر کاهش یافت. این شاخص برای چهارمین ماه متوالی زیر آستانه ۵۰ باقی ماند که رشد را از انقباض جدا می‌کند. به گفته اقتصاددانان اس‌اندپی گلوبال سفارش‌های جدید در بخش تولید و خدمات ژاپن کاهش‌یافته است. شرایط نامناسب تقاضا فقط به اقتصاد داخلی محدود نمی‌شود، زیرا سفارش‌های جدید خارج با سریع‌ترین سرعت از فوریه ۲۰۲۳ کاهش‌یافته است. زیر شاخص سفارش‌های جدید برای بخش تولید در ماه اکتبر بیشتر کاهش یافت و از ژوئن سال گذشته زیر آستانه ۵۰ باقی ماند. تولید هم برای دومین ماه متوالی در اکتبر کاهش‌یافته است. آمارهای دولتی هفته گذشته نشان داد که صادرات ژاپن برای اولین بار در ۱۰ ماه گذشته در ماه سپتامبر به دلیل کاهش تقاضا در چین و کاهش رشد آمریکا کاهش یافت. شاخص مدیران خرید خدمات ژاپن هم در اکتبر به ۴۹.۳ سقوط کرد که اولین انقباض در چهار ماه گذشته و پایین‌ترین سطح از فوریه ۲۰۲۲ است . این نظرسنجی نشان داد که شرکت‌های بخش خدمات اعلام کردند که ضعف اقتصادی در ژاپن و خارج از کشور باعث شده مشتریان از سفارش‌های جدید اجتناب کنند.
۲۱ درصد
بانک مرکزی روسیه در تلاشی بی‌سابقه برای مبارزه با تورم ناشی از افزایش هزینه‌های نظامی، نرخ بهره کلیدی را ۲۰۰ واحد افزایش داد و به رکورد ۲۱ درصد رساند. بانک مرکزی روسیه روز جمعه در تلاش برای مقابله با تورم رو به رشد، نرخ بهره کلیدی خود را دو درصد افزایش داد و به رکورد ۲۱ درصد رساند، زیرا هزینه‌های دولت برای ارتش، ظرفیت اقتصاد برای تولید کالاها و خدمات را تحت‌فشار قرار داده و دستمزد کارگران را افزایش می‌دهد. بانک مرکزی در بیانیه‌ای اعلام کرد که رشد تقاضای داخلی همچنان به‌طور قابل‌توجهی از قابلیت‌های توسعه عرضه کالا و خدمات پیشی می‌گیرد. در این بیانیه آمده است که تورم به میزان قابل‌توجهی بالاتر از پیش‌بینی بانک مرکزی روسیه است و انتظارات تورمی همچنان در حال افزایش است. اقتصاد روسیه درنتیجه تداوم جریان درآمدهای صادرات نفت و افزایش هزینه‌های دولت، ازجمله برای ارتش، به رشد خود ادامه می‌دهد.
۳٫۴۵ میلیارد
مقامات کانال پاناما در روز جمعه اعلام کردند که سود درآمد کانال پاناما در سال مالی منتهی به سپتامبر، علیرغم خشک‌سالی شدید که باعث کاهش تعداد کشتی‌هایی شد که از این آبراه عبور می‌کردند، حدود ۹٫۵ درصد افزایش‌یافته و به ۳٫۴۵ میلیارد دلار رسید. سومین سال خشک در تاریخ این کانال باعث کاهش آب در دسترس برای بهره‌برداری شد و مقامات این کشور را مجبور کرد که تعداد کشتی‌های مجاز به تردد در روز را بین اواخر سال ۲۰۲۳ و اوایل سال ۲۰۲۴ کاهش دهند. این محدودیت‌ها که باعث تأخیر طولانی برای عبور برخی از کشتی‌ها و جستجوی مسیرهای جایگزین توسط دیگر کشتی‌ها می‌شد، اواخر امسال پس از بارندگی که مخازن آب کشور را دوباره پر کرد، برداشته شد. این آبراه در دوره محدودیت‌ها ۴۲۳ میلیون تن محموله را از طریق مسیرهای خود جابجا می‌کرد و به‌طور متوسط روزانه ۲۷٫۳ کشتی اجازه عبور داشتند که نسبت به ۳۶ کشتی در سال گذشته کاهش داشت. اما کاهش ۵ درصدی در هزینه‌های عملیاتی به کاهش اثرات مالی خشک‌سالی کمک کرد.
منبع، اتاق ایران
