محمود نجفی‌عرب رئیس اتاق بازرگانی تهران، با اشاره به رکود بازار داخلی و کاهش قدرت خرید مردم گفت: صنعت لوازم خانگی امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند نگاه صادرات‌محور است. بازارهای عراق، آسیای میانه و کشورهای عضو اوراسیا می‌توانند مسیر پایداری برای تداوم تولید و اشتغال در این صنعت فراهم کنند.
محمود نجفی‌عرب رئیس اتاق بازرگانی تهران امروز (شنبه، سوم آبان) در همایش تجارت با اوراسیا اظهار کرد: در شرایط فعلی اقتصاد، بازار داخلی با رکود قابل توجهی مواجه شده است. قدرت خرید مردم به دلیل تورم و فشارهای معیشتی کاهش یافته، به‌طوری‌که حتی در کالاهای ضروری مانند اقلام پروتئینی نیز کاهش مصرف مشاهده می‌شود. طبیعتاً در چنین وضعی، لوازم خانگی جزو اولویت‌های مصرفی مردم نیست و همین موضوع باعث کاهش تقاضا و افت فروش شده است.»
وی افزود: حتی در حوزه‌های حساس‌تری مانند دارو و تأمین اجتماعی نیز مشکلات جدی وجود دارد و این‌ها نشان می‌دهد که تمرکز صرف بر بازار داخلی نمی‌تواند پاسخگوی ظرفیت فعلی تولید در صنعت لوازم خانگی باشد. بنابراین باید نگاه به سمت توسعه صادرات سوق داده شود.
رئیس اتاق تهران با اشاره به چالش قاچاق و ورود غیررسمی کالا گفت: پدیده کولبری و ورود غیرقانونی کالا یکی از مصیبت‌های جدی صنایع داخلی از جمله لوازم خانگی است. خوشبختانه دولت در مسیر ساماندهی این پدیده حرکت کرده تا مسیر واردات کالاهای مصرفی کنترل شود و در عوض، مواد اولیه صنایع از این طریق تأمین شود. این اقدام در صورت اجرا می‌تواند به حمایت واقعی از تولید منجر شود.
عراق، دومین بازار مهم صادراتی ایران؛ فرصتی طلایی برای لوازم خانگی
نجفی‌عرب با تأکید بر اهمیت بازار عراق بیان کرد: در حال حاضر حجم تجارت ایران با عراق حدود ۱۲ میلیارد دلار است که بخش عمده آن مربوط به صادرات کالاهای ساخته‌شده است. عراق پس از چین، دومین بازار بزرگ صادراتی ما محسوب می‌شود و می‌تواند مقصد مناسبی برای محصولات لوازم خانگی باشد.
وی افزود: پیشنهاد من این است که صنعت لوازم خانگی به‌صورت ویژه روی بازار عراق تمرکز کند. ما در اتاق بازرگانی آمادگی داریم در این زمینه همکاری و زمینه سرمایه‌گذاری مشترک را در اقلیم کردستان و سایر مناطق عراق فراهم کنیم. این همکاری‌ها می‌تواند هم صادرات را پایدار کند و هم فرصت اشتغال و ارزش افزوده داخلی ایجاد کند.
رئیس اتاق تهران همچنین به برنامه‌های توسعه‌ای جدید اشاره کرد و گفت: در حال حاضر در حال مذاکره برای ایجاد شرکت‌های مشترک با طرف‌های روسی هستیم. منطقه آزاد مشترک میان چین و قزاقستان، که حدود ۱۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد و اغلب مسلمان هستند، ظرفیت مناسبی برای حضور شرکت‌های ایرانی دارد. ما حتی توافق کرده‌ایم محلی در آن منطقه در اختیار فعالان ایرانی قرار گیرد و در مقابل، فضایی نیز در تهران برای شرکای آنها فراهم شود.
نجفی‌عرب تصریح کرد: از نظر زیرساختی نیز شرایط حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی مساعد است؛ خطوط راه‌آهن ایران تا آسیای میانه و اروپا امتداد دارد و این می‌تواند دسترسی تولیدکنندگان لوازم خانگی به بازارهای منطقه را تسهیل کند.
توافق اوراسیا، مسیر تازه‌ای برای صادرات و سرمایه‌گذاری
وی با اشاره به برگزاری اخیر اجلاس اوراسیا در تهران گفت: توافق تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا فرصت ارزشمندی برای گسترش صادرات به کشورهای آسیای میانه فراهم کرده است. ارمنستان نیز در حال حاضر آمادگی دارد در مناطق صنعتی خود میزبان سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها باشد و امکانات لازم را در اختیار فعالان اقتصادی ما قرار دهد.
رئیس اتاق تهران اظهار کرد: از ظرفیت کشورهایی مانند آذربایجان نیز می‌توان برای استفاده از ماشین‌آلات و صادرات مجدد کالاهای ایرانی بهره برد. با وجود چالش‌های بانکی، مسیر تجارت با این کشورها همچنان باز است و می‌توان با برنامه‌ریزی دقیق از آن بهره گرفت.
نجفی‌عرب با اشاره به لزوم حمایت از مصرف داخلی گفت: در کنار توجه به صادرات، باید راهکارهایی برای تحریک تقاضای داخلی هم در نظر گرفته شود. مثلاً دولت می‌تواند در طرح‌های کالابرگ الکترونیکی، بخشی را به خرید کالاهای بادوام خانگی مانند ماشین لباسشویی و یخچال فریزر اختصاص دهد تا ضمن تقویت قدرت خرید مردم، چرخ تولید داخلی نیز به حرکت درآید.»
وی افزود: در مجموع، کشور باید با تکیه بر صادرات غیرنفتی مسیر رشد اقتصادی را ادامه دهد. در حوزه‌های نساجی و لوازم خانگی ظرفیت بالایی وجود دارد که در صورت حمایت و برنامه‌ریزی، می‌تواند بخشی از کمبودهای ارزی کشور را جبران کند.
رئیس اتاق بازرگانی تهران در پایان تأکید کرد: شرکت‌های متوسط بیشترین آسیب را در شرایط بحرانی می‌بینند، در حالی که بنگاه‌های بزرگ به دلیل ساختار مالی و مدیریتی قوی‌تر، توان بیشتری در عبور از بحران و توسعه صادرات دارند. در دنیا سهم اصلی بازار در اختیار تعداد محدودی شرکت بزرگ است و ما نیز باید از این تجربه استفاده کنیم. راه نجات، تشکیل شرکت‌های قدرتمند و برندهای ملی صادرات‌محور است.
