بازیافت، اولویت صنعت لوازم خانگی در اتحادیه اروپا

[su_image_carousel source=”media: 2048″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]

بسیاری از کمپانی‌های معروف و بزرگ تولید لوازم خانگی جهان، در اتحادیه اروپا واقع شده‌اند و سازندگان این محصولات پرطرفدار جهان، دائم در تلاشند تا با استفاده از تکنولوژی‌های مختلف قابلیت این محصولات را بالا ببرند و ازسوی دیگر به صرفه جویی در مصرف انرژی‌های مختلف ازجمله برق ‌و آب نیز توجهی ویژه دارند. یکی دیگر از موضوع‌های مورد توجه این تولیدکنندگان، استفاده از مواد بازیافتی در تولید است.

افزایش کیفیت زندگی

کمیته تولیدکنندگان داخلی اروپا (CECED) طی گزارشی به این موضوعات پرداخته و یادآور شده است لوازم خانگی در چند دهه گذشته کیفیت زندگی بشر را افزایش چشمگیری داده‌اند و حالا دیگر به این محصولات به عنوان کالای لوکس نگاه نمی‌شود بلکه یک نیاز اساسی به شمار می‌روند. طبق این گزارش لوازم خانگی، زندگی حداقل ۲۱۱ میلیون خانوار در اتحادیه اروپا را راحت‌تر کرده که می‌توان یکی از نشانه‌های آن را ضریب نفوذ ۱۰۰درصدی برخی لوازم خانگی از جمله یخچال و ماشین لباسشویی در کشورهای عضو این اتحادیه دانست. این موضوع نه تنها نشانگر این موضوع است که لوازم خانگی در زندگی مردم نقشی حیاتی دارند بلکه نشان می‌دهد چقدر این لوازم خانگی در دسترس مردم قرار دارند. در این گزارش همچنین عنوان شده است که با استفاده از لوازم خانگی کم مصرف، در ۲۰سال گذشته تا حد زیادی در مصرف انرژی صرفه‌جویی شده است.

[su_image_carousel source=”media: 2051″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]

تولید یک میلیارد لوازم خانگی در اروپا

اما در کل اتحادیه اروپا سالانه چه تعداد لوازم خانگی تولید می‌شود؟ در پاسخ باید گفت تولیدکنندگان لوازم خانگی سالانه حداقل یک میلیارد عدد لوازم خانگی بزرگ و کوچک را در اروپا تولید می‌کنند که برای این تعداد حداقل ۶ میلیون تن مواد اولیه خام مصرف می‌شود و البته بخش اعظم آن را فلزات تشکیل می‌دهند. این گزارش به تفکیک مواد خام به کار رفته در تولید لوازم خانگی در سراسر اتحادیه اروپا را نیز مورد بررسی قرار داده و آورده است۶میلیون تن مواد خام اولیه شامل ۳ میلیون تن استیل ضدزنگ (stainless steel)، ۱,۱ میلیون تن پلاستیک و بیش از نیم میلیون تن مس، آلومینیوم وشیشه و بخشی هم سایر مواد اولیه خام هستند. همچنین باید گفت از سال ۲۰۰۶ به بعد در اتحادیه اروپا تلاش شد تا میزان مصرف جیوه، سرب و کادمیوم به طور چشمگیری کاهش یابد و درنهایت هم استفاده از این مواد خام اولیه در تولید لوازم خانگی در کشورهای عضو این اتحادیه، ممنوع اعلام شد.
با این که سالانه یک میلیارد عدد لوازم خانگی در اتحادیه اروپا تولید شده و به فروش می‌رسد اما اگر بخواهیم نگاهی هم به طول عمر نسبتا بالای لوازم خانگی تولید شده در اتحادیه اروپا داشته باشیم باید گفت درحال حاضر تعداد لوازم خانگی نصب شده یا در حال استفاده در این اتحادیه، حداقل به حدود ۸ میلیارد عدد می‌رسد که ۸ برابر رقم فروش سالانه در این منطقه است ‌و برای تولید این محصولات، ۶۷ میلیون تن مواد اولیه مصرف شده است. طبق این گزارش، برای ساخت این ۸میلیارد عدد محصول لوازم خانگی، حدود ۳۰ میلیون تن استیل، ۱۲میلیون تن پلاستیک و چندین میلیون تن هم شیشه و سایر فلزات غیرآهنی به کار گرفته شده است.
درحالی که این ارقام احتمالا به نظرتان بسیار بالاست اما باید گفت که این، تنها کسری از مصرف جهانی مواد خام اولیه برای تولید لوازم خانگی است. لازم به ذکر است که صنعت لوازم خانگی اروپا سهم ۲ دهم درصدی از کل مصرف استیل جهان را دارد و وقتی نوبت به مواد اولیه‌ای همچون آلومینیوم و پلاستیک می‌رسد هم این رقم مصرفی در اتحادیه اروپا برای هریک از این مواد اولیه به نیم درصد از کل مصرف جهانی برای تولید لوازم خانگی می‌رسد. همچنین باید گفت مس به عنوان یکی از مواد اولیه اصلی برای تولید لوازم خانگی در اتحادیه اروپا حدود ۱,۲ درصد از مس مصرفی جهان را به خود اختصاص داده است.

[su_image_carousel source=”media: 2052″ crop=”16:9″ spacing=”no” align=”center” arrows=”no” dots=”no” link=”lightbox” autoplay=”15″ outline=”no”]

تولید ۵ تن زباله لوازم خانگی

در چرخه تولید و تأمین لوازم خانگی، از فلزات مختلف و پلاستیک استفاده می‌شود که عمدتا برای این تولید منابع خام مورد استفاده قرار می‌گیرند اما این بدان معنا نیست که بازیافت نقشی در این تولید ندارد. باید گفت که مواد مورد نیاز برای تولید لوازم خانگی در اتحادیه اروپا تا حدی هم از منابع بازیافتی تأمین می‌شود.
با توجه به این که فلزات ارزش اقتصادی ذاتی ویژه‌ای دارند بازیافت آنها در لوازم خانگی که عمرشان به سر رسیده بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع تا آنجا اهمیت داشت که در سال ۲۰۰۳ اتحادیه اروپا تولیدکنندگان لوازم خانگی را موظف کرد مسئولیت مدیریت زیست – محیطی محصولاتشان را بپذیرند و به حوزه بازیافت این لوازم خانگی نیز وارد شوند. گفتنی است سالانه ۵میلیون تن لوازم خانگی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا دور انداخته می‌شوند و با توجه به این تصمیم اتحادیه اروپا، امروزه سالانه حدود ۱,۷ میلیون تن لوازم خانگی در ایالت‌های مختلف اتحادیه اروپا جمع‌آوری شده و این زباله‌ها که در بخش زباله‌های الکترونیک جای دارد تحت عملیات بازیافت قرار می‌گیرند.
وقتی لوازم خانگی به پایان عمر خود می‌رسند بخشی از این مواد اولیه مورد بازیافت قرار می‌گیرند و تخمین زده می‌شود که سالانه ۳,۶ میلیون تن از این مواد اولیه بازیافت می‌شوند و در چرخه‌های تولید قرار می‌گیرند و باز هم در ساخت لوازم خانگی به کار می‌روند. همچنین در این گزارش آمده است: هرچند این رقم در برابر ۵میلیون تن لوازم خانگی که سالانه دور انداخته می‌شود رقم زیادی نیست اما باید گفت هرسال جدا از کانال رسمی صنعت لوازم خانگی، بازیگران دیگری هم به بازیافت این لوازم خانگی می‌پردازند تا این فاصله را پر کنند اما متأسفانه در این زمینه، اطلاعات و دیتای دقیقی در دست نیست. گفته می‌شود ۶۶ درصد فلز استیل لوازم خانگی بزرگ بازیافت می‌شود که این رقمی بالاست و می‌تواند به اقتصاد کمپانی‌های تولیدکننده لوازم خانگی کمک شایان توجهی بکند.

شفافیت بالا در بریتانیا

در این گزارش اشاره شده که بیشترین شفافیت اطلاعات مربوط به بریتانیاست و گفته می‌شود که حدود ۸۰ درصد لوازم خانگی دورانداخته شده در این کشور، توسط صنایع لوازم خانگی و سایر بازیگران این عرصه بازیافت می‌شوند. البته تحلیلگران در این گزارش معتقدند گزارش بعدی کمیته تولیدکنندگان داخلی اروپا با فراز و فرودهایی جدی مواجه خواهد بود چراکه با اجرای برگزیت قرار است بریتانیا از اتحادیه اروپا جدا شود به همین دلیل هم احتمالا درگزارش بعدی این کمیته، شاهد تفاوت‌هایی فاحش در ارقام مربوط به بازیافت لوازم خانگی خواهیم بود.

لزوم توجه به بازیافت لوازم خانگی کوچک

همچنین در این گزارش آمده است که مواد بازیافت شده از لوازم خانگی کوچک و بزرگ تنها در چرخه تولید مجدد لوازم خانگی به کار نمی‌رود و بخشی از این مواد بازیافتی هم در سایر صنایع و محصولات صنعتی کاربرد دارند که این، موضوعی مهم است. در بخش دیگری از این گزارش هم مقایسه‌ای بین میزان بازیافت لوازم خانگی بزرگ و کوچک در اتحادیه اروپا انجام شده است. طبق این گزارش درحالی که اکنون لوازم خانگی بزرگ تا حد زیادی بازیافت می‌شوند هنوز هم فضای زیادی برای توسعه و پیشرفت در بازیافت وسایل و لوازم خانگی کوچک‌تر وجود دارد. به همین دلیل هم تولیدکنندگان لوازم خانگی نباید نسبت به این بخش بی‌توجه باشند بلکه باید بیشتر توان خود را ازین پس برای افزایش بازیافت این لوازم خانگی اختصاص دهند. البته در این گزارش اشاره شده است که از سال ۲۰۱۷ تاکنون شاهد این روند افزایشی هستیم اما هنوز هم به اندازه مناسب نیست. همچنین یکی از مواردی که در بازیافت لوازم خانگی در اتحادیه اروپا بر آن تأکید شده، آموزش به مردم برای جداسازی زباله‌های لوازم خانگی از سایر زباله هاست تا راحت‌تر بتوان این لوازم را وارد چرخه بازیافت کرد؛ موضوعی که در بیشتر نقاط جهان توجه چندانی به آن نمی‌شود.

فلزات بخش عمده ساختار لوازم خانگی بزرگ

درحالی که استیل و پلاستیک از مواد اولیه اصلی برای تولید بسیاری از محصولات و لوازم خانگی محسوب می‌شوند ولی در ساخت برخی از لوازم خانگی، این مواد بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال ماده اولیه شیشه در یخچال، ماشین لباسشویی و برخی از لوازم آشپزخانه کاربرد بیشتری دارد.
به طور کلی فلزات (به‌ویژه استیل ضدزنگ یا stainless steel) بخش عمده ساختار لوازم خانگی بزرگ را تشکیل می‌دهند. طبق این گزارش به طور متوسط ۶۳,۳ درصد از متوسط حجم لوازم خانگی‌های بزرگ از فلزات ساخته شده و به طور میانگین ۲۱,۱ درصد ازحجم این وسایل هم به پلاستیک اختصاص دارد. به عنوان مثال ۷۹,۴ درصد از لوازم خانگی گرمایشی و تهویه را فلزات تشکیل می‌دهند، لوازم آشپزخانه ۷۷,۵ درصد، ایرکاندیشنرها ۶۹ درصد، خشک کن ۶۷,۹ درصد و ماشین لباسشویی هم ۶۰,۵درصد از فلزات را در ساختار خود دارند.
این درحالی است که ۵۵درصد از حجم لوازم خانگی کوچک به طور متوسط از فلزات ساخته شده و ۲۷,۴ درصد از حجم این لوازم خانگی هم از جنس پلاستیک است. اگر بخواهیم نگاهی به میزان فلز به کار رفته در لوازم خانگی کوچک هم داشته باشیم باید گفت هرچند به طور کلی، پلاستیک بیشتری در ساختار آنها به کار رفته ولی در برخی، این نسبت متفاوت است. به عنوان مثال ۸۰,۷ درصد مایکروویو از فلز تشکیل شده و حجم فلزات برای غذاساز به ۵۲,۱ درصد، برای لوازم مراقبتی شخصی مثل سشوار به ۵۱,۸ درصد و برای کتری برقی هم به ۶۰,۴ درصد می‌رسد.
وقتی نوبت به پلاستیک می‌رسد هم گزارش کمیته تولیدکنندگان داخلی اروپا (CECED) نشان می‌دهد که در ساخت جاروبرقی ۶۰,۶ درصد پلاستیک به کار رفته و این رقم برای غذاساز به ۳۲,۳ درصد، برای لوازم مراقبتی شخصی مانند سشوار به ۳۰,۴ درصد و برای کتری برقی هم به ۱۸,۷ درصد رسیده است.

صرفه‌جویی در مصرف انرژی با لوازم خانگی مدرن

ورود لوازم خانگی مدرن به خانه‌های مردم در اتحادیه اروپا نه تنها راحتی و رفاه را برای آنها به دنبال داشته بلکه در زمینه مصرف انرژی نیز بسیار تأثیرگذار بوده است. لوازم خانگی مدرن که تلاش شده تا در تولید قطعات آن از آخرین تکنولوژی‌ها برای کاهش هدررفت انرژی و افزایش بازده این محصولات استفاده شود موفق شده‌اند نقش زیادی در کم شدن میزان مصرف انرژی بازی کنند. یکی دیگر از مواردی که در تولید لوازم خانگی در اتحادیه اروپا مورد توجه قرار داشته، توجه به محیط زیست و کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای بوده است.
گزارش کمیته تولیدکنندگان داخلی اروپا (CECED) نشان می‌دهد که با استفاده از ماشین‌های ظرفشویی میزان مصرف آب نسبت به شست و شوی ظروف با دست تا ۸۳,۵ درصد کاهش می‌یابد که این رقم نشان از صرفه جویی سالانه حدود ۶,۱۴۲ میلیارد لیتر آب است. اگر بخواهیم اذهان مردم را بیشتر متوجه حجم این صرفه جویی کنیم باید گفت که این رقم آب صرفه جویی شده، معادل ۲,۵ میلیون استخر شنای المپیک است. همچنین با استفاده از این ظرفشویی‌های مدرن میزان مصرف انرژی هم تا ۶۳,۶ درصد کاهش پیدا کرده است که خود می‌تواند نقشی عمده در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ایفا کند.
اگر هم بخواهیم در حوزه لوازم خانگی نگاهی به یخچال فریزرها داشته باشیم باید گفت که این تولیدات، در میزان صرفه جویی و جلوگیری از دورریز غذا هم نقش زیادی داشته‌اند. طبق این گزارش با روند روبه رشد استفاده از یخچال‌های مدرن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا، سالانه از دورریز ۷۵۰ کیلوگرم غذا به ازای هر نفر پیشگیری می‌شود.
استفاده از جاروبرقی‌ها هم باعث کاهش ساعات کار در خانه به اندازه ۵۰ساعت در سال به ازای هر نفر می‌شود.
با استفاده از ماشین لباسشویی هم سالانه بیش از ۱۴۸ میلیون تن لباس شسته می‌شود که این رقم معادل ۲۹۰ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال و روزانه یک کیلوگرم به ازای هر نفر است. با استفاده از ماشین لباسشویی شاهد کاهش سالانه ۳۰ درصدی در مصرف آب و همچنین کاهش ۱۳ درصدی در میزان مصرف انرژی در اروپا نسبت به شست و شوی لباس‌ها با دست هستیم.

اشتغالزایی با صنعت لوازم خانگی

صنعت لوازم خانگی نه تنها به رفاه و همچنین محیط زیست و بخش انرژی اتحادیه اروپا کمک می‌کند بلکه در اشتغالزایی نیز نقش مهمی دارند و می‌توانند از این طریق در اقتصاد نقش آفرینی کنند. طبق گزارش کمیته تولیدکنندگان داخلی اروپا (CECED)، به ازای ایجاد هر شغل مستقیم در صنعت لوازم خانگی، برای ۳ تا ۴ نفر در بخش‌های مختلف اقتصادی مرتبط با آن کارآفرینی ایجاد می‌شود. به طور کلی بیش از ۳ درصد از کارگران تولیدی کل اتحادیه اروپا به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در بخش لوازم خانگی فعالیت دارند. البته در برخی کشورهای این منطقه همچون اسلوونی سهم این بخش به یک درصد می‌رسد درحالی که این سهم در بسیاری از کشورها بین یک دهم تا ۲دهم درصد است.