یکی از آسیبهای بازار کار بحث اشتغال غیررسمی است که مطابق اظهارات معاون اشتغال این سهم در سال ۱۴۰۲ برابر با ۵۵.۶درصد از شاغلین بوده است.
به گزارش اهام ایران، اشتغال غیررسمی یکی از چالشهای عمده اقتصادی و اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایران، بهشمار میرود. اشتغال غیررسمی به کارهایی اطلاق میشود که خارج از چارچوبهای قانونی، نظارتی، و حمایتی دولتها انجام میشود و افرادی که در این بخش فعالیت میکنند از حقوق و مزایای شغلی قانونی برخوردار نیستند، این نوع اشتغال میتواند در بخشهای مختلفی همچون کشاورزی، صنایع دستی، خدمات، و فروشندگی باشد.
حجم بالای اشتغال غیررسمی در کشور زیاد است. طبق آمارهای مختلف، درصد بالایی از نیروی کار در ایران در بخش غیررسمی اشتغال دارند. برخی منابع رسمی نشان میدهند که این سهم در برخی سالها به حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از کل اشتغال کشور میرسد، این آمار نشاندهنده گستردگی این نوع اشتغال و نیاز به اصلاحات جدی در بازار کار است.
از ویژگیهای اشتغال غیررسمی میتوان به این امر اشاره کرد که افراد شاغل در این بخش معمولاً از بیمههای اجتماعی، بازنشستگی، و سایر حقوق قانونی مانند مرخصی استعلاجی، حقوق پایه، و تعطیلات رسمی برخوردار نیستند. این افراد اغلب دستمزدهایی پایینتر از میانگین حقوق رسمی کشور دریافت میکنند و در شرایط کاری نامناسب و پرخطر فعالیت میکنند.
نقش اشتغال غیررسمی در اقتصاد کشور بهعنوان یک عامل بازدارنده در برابر بیکاری محسوب میشود. این نوع اشتغال به افراد کمک میکند تا در شرایط اقتصادی دشوار به درآمدی دست یابند، هرچند که این درآمد بهطور عمده غیرقانونی و بدون هیچگونه حمایت اجتماعی است.
از جمله دلایل گسترش اشتغال غیررسمی در ایران، بحرانهای اقتصادی و بیکاری و سختیهای شرایط شغلی رسمی و عدم شفافیت در بازار کار است. یکی از دلایل اصلی رشد اشتغال غیررسمی در کشور، بحرانهای اقتصادی، نرخ بالای بیکاری و مشکلات بازار کار است. بسیاری از افراد بهدلیل نبود فرصتهای شغلی رسمی و مناسب، به کار در بخشهای غیررسمی روی میآورند.
شرایط دشوار در بخشهای رسمی، شامل کارهای با دستمزدهای پایین، مشکلات دسترسی به مزایای قانونی، و رقابت شدید برای شغلهای رسمی باعث میشود افراد بهسمت بازار غیررسمی کشیده شوند.
در بسیاری از موارد، بازار کار بهدلیل نبود شفافیت و نظارت مناسب، زمینه را برای رشد فعالیتهای غیررسمی فراهم میآورد. کسبوکارهای کوچک و متوسط که بهدنبال کاهش هزینههای نیروی کار هستند، ترجیح میدهند که از نیروی کار غیررسمی استفاده کنند.
منبع؛ تسنیم