به گفته کارشناسان ارز یارانه ای باعث شده پای رانت و فساد‌های اقتصادی به مجرای اقتصاد باز شود و عده زیادی با استفاده از ارتباطات بدون آن که طرح هایشان توجیه اقتصادی داشته باشد از ارز یارانه ای استفاده کنند.
به گزارش اهام ایران، شاهین شایان آرانی، تحلیلگر مسائل مالی در خصوص تاثیر ارز چندنرخی بر تولید و اقتصاد کشور، گفت: ارزی که با نرخ یارانه ای (اعم از نیمایی یا ترجیحی) به فعالان اقتصادی داده می‌شود باید با هدف جهت دادن به فعالیت‌های اقتصادی یا بر اساس راه و روش خاصی برای توسعه تولید، تخصیص داده می شود.
وی به محدودیت زمانی برای ارائه ارز ترجیهی اشاره کرد و افزود: ارز برای فعالان اقتصادی که نیاز به خرید مواد اولیه، ماشین آلات، تجهیزات یا تهیه مواد اولیه دارند شاید در یک مقطع زمانی با هدف رونق تولید در کشور توجیه پذیر باشد، اما متاسفانه در عمل این گونه شده است که ارز یارانه ای نه تنها بدون هیچ هدف و توجیه اقتصادی به برخی فعالان اقتصادی داده می‌شود بلکه این روند دائمی بوده و به جای اینکه مدت زمان معینی برای ارائه این ارز یارانه ای درنظر گرفته شود تا فعال اقتصادی روی پای خودش بایستد، رویه غلطی را ایجاد کرده اند و ارز یارانه ای را به طور دائمی دراختیار فعالان اقتصادی می‌دهند.
ارتباط بهتر ارز بیشتر
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه متاسفانه برخی فعالان اقتصادی ارز‌های یارانه ای دریافت می‌کنند که برپایه سیاست‌های کلان اقتصادی نیست، ادامه داد: به نظر می رسد هر کسی که ارتباط بهتری داشته باشد، دسترسی بهتری به استفاده از این گونه ارز‌ها دارد که خطر ایجاد رانت را پررنگ‌تر کرده و باعث می‌شود پول‌های هنگفتی به جیب عده‌ای خاص برود.
به گفته شایان آرانی، در بسیاری از موارد دیده می شود، تولیدکنندگانی که طرح‌های آنان توجیه اقتصادی ندارد ارز یارانه ای دریافت کرده و به تولید محصولات بی کیفیت ادامه می‌دهند و به دلیل وابستگی به دولت بدون آنکه طرح هایشان توجیه اقتصادی داشته باشد توانسته اند دوام بیاورند. بنابراین تولید به سمت عدم کارایی و بهره وری حرکت می‌کند و این عامل برای اقتصاد خوب نبوده و ارزش افزوده واقعی ایجاد نمی‌کند که بخش زیادی از آن به خاطر یارانه و در حقیقت از جیب دولت است.
وعده همتی درباره ارز تک نرخی
انتقاد کارشناسان به تخصیص ابهام آلود ارز یارانه ای به برخی واحدهای صنعتی در حالی است که عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی چندی پیش وعده ارز تک نرخی را داد و گفت: حتما ارز را با همکاری بانک مرکزی تک نرخی می‌کنیم چراکه بخشی از کسری ارزی ما به دلیل همین اختلاف ارز ترجیحی و آزاد بوده است.
وی افزود: بخشی از کسری ارزی ما به دلیل همین اختلاف ارز ترجیحی و آزاد بوده است البته اصلاح ارز ترجیحی به معنای بالا رفتن قیمت دلار نیست، وقتی نرخ نیما را به نرخ بازار نزدیک کنیم، دلار بازار آزاد ارزان تر می‌شود. جامعه تحمل شوک‌درمانی ندارد.
این اظهارات همتی در حالی مطرح می شود که نظام چندنرخی ارز درسال‌های اخیر مشکلات زیادی برای فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان ایجاد کرده و از سوی دیگر موجب عدم تخصیص بهینه منابع و بهره مندی عده‌ای از نورچشمی‌ها به رانت اقتصادی شده است.
منبع؛ تابناک
